تظاهرات عمومی چیست؟
تظاهرات عمومی به مجموعه‌ای از گروه‌های انسانی گفته می‌شود که به شکل سازمان‌دهی شده در یک مکان و زمان مشخص گرد هم آمده باشند تا توجه عموم را به موضوع خاصی جلب کنند. هر چند اغلب ما تظاهرات را مسئله‌ای سلبی قلمداد می‌کنیم – علیه «چیزی» – اما می‌تواند اثباتی و در حمایت از سیاستمدارانی مشخص و ایده‌هایشان، طرح‌هایی خاص، یا برنامه‌های موجود باشد. هدف از آن‌ها معمولا تاثیر بر شیوه انجام کارها یا شیوه تفکر برخی افراد است. تظاهرات می‌تواند اشکال مختلفی داشته باشد، صرف نظر از اینکه هدف آن‌ها تاثیرگذاری بر سیاستمداران، کارکنان سازمان‌ها، یا عموم مردم باشند. تظاهرات می‌تواند راهپیمایی‌های عظیم با پوشش رسانه‌ای باشد یا یک اجتماع کوچک برای گیر انداختن قانونگذاران در مجلس نمایندگان، یا یک نمایش خیابانی در میدان شهر. آمریکایی‌ها مدت‌ها است که از تظاهرات عمومی به عنوان راهی برای انتقال خواسته‌هایشان به افرادی که در قدرت قرار دارند استفاده می‌کنند.
آیا سازمان یا طرح شما می‌تواند – و باید – از تظاهرات عمومی برای پیشبرد هدفش استفاده کند؟ اگر می‌تواند از این روش استفاده کند، چه کارهایی باید انجام دهد تا بتواند افراد درستی را در زمان درست و مکان درست گرد هم بیاورد؟ پس از تظاهرات چه باید بکند تا از آن بتواند بهره ببرد؟
در این بخش می‌آموزید که...
- اهداف بسیاری در برگزاری تظاهرات عمومی وجود دارد.
- یک تظاهرات چه اشکالی می‌تواند داشته باشد؟
- چرا و چه زمانی سازمان یا طرح شما ممکن است تصمیم به برگزاری تظاهرات عمومی بگیرد؟
- چگونه یک تظاهرات عمومی برپا کنیم؟
- وقتی تظاهرات به اتمام رسید باید چه پیگیری‌هایی انجام داد؟
درباره تظاهرات عمومی
اهداف احتمالی یک تظاهرات
اهداف مشترک تظاهرات‌ها عبارتند از...
- حمایت و ترویج‌گری: به منظور مجبور کردن قانونگذاران یا افکار عمومی برای حمایت از یک لایجه، تصویب یک ایده یا سیاستگذاری یا خدمات خاص، یا توجه به نیازهای گروهی از مردم (برای مثال، دریافت کنندگان حمایت‌های رفاهی یا افراد توان‌یاب).
- پشتیبانی: به منظور اعلام موافقت و همبستگی با یک فرد یا گروه، یک ایده یا سیاستگذاری، یا یک مسئله خاص. برای مثال، گروهی از سازمان‌هایی که خدمات مختلفی ارائه می‌کنند، یک تظاهرات در سطح باهمستان برگزار می‌کنند تا از طرح پیشنهادی برای راه‌اندازی خدمات بیشتر و بهتر برای بی‌خانمان‌ها در باهمستان حمایت کنند.
- اعتراض: به منظور سخن گفتن علیه برخی بی‌عدالتی‌ها، اتفاقات، شخصیت‌های عمومی، مراسم‌های احتمالی، و غیره. گروهی ممکن است تظاهراتی علیه برپایی احتمالی کارخانه فرآوری زباله‌های خطرناک در باهمستانشان برپا کنند، یا به اعتراض علیه برخورد پلیس با ساکنان باهمستان برخیزند.
- تظاهرات متقابل: به منظور پاسخ در برابر تظاهرات یا دیگر مراسم‌های عمومی برنامه‌ریزی شده توسط سازمان دیگری که رقیب شماست. برای مثال، یک گروه حامی حقوق مدنی ممکن است تظاهراتی برای ایجاد توازن در برابر گروه کوکلاکس کلن سازمان‌دهی کند؛ یا گروهی از تظاهر کنندگان ممکن است حرکتی علیه راهپیمایی هواداران یک سیاستمدار که دیدگاه‌هایی مخالف با آن‌ها دارد، سازمان‌دهی کنند.
- روابط عمومی: به منظور تبلیغ یا جلب توجه نسبت به یک مراسم، مسئله، سازمان، گروهی از مردم، و غیره.
- اقدام: محقق ساختن یک هدف مشخص عینی، جلوگیری از یا تغییر یک مراسم خاص، یا تاثیر بر مجموعه‌ای از مراسم‌های. چنین اقداماتی می‌تواند شامل کارهایی چون: تجمع کارگران و مسدود کردن دسترسی کارگران جایگزین به کارخانه؛ فعالان حامی صلح خود را به دروازه یک پایگاه نظامی زنجیر کنند؛ شرکت کنندگان یک تظاهرات به گروه‌هایی متشکل از افراد حوزه‌های انتخابیه مشابه تقسیم و با نمایندگان خود دیدار کنند.
- ترکیب همه یا برخی از موارد بالا.
برخی از اشکالی که یک تظاهرات ممکن است به خود بگیرد عبارتند از...
- راهپیمایی و رژه: شکل کلاسیک آن به این صورت است که تعدادی از مردم در یک مسیر از یک مکان مهم به مکان دیگری حرکت می‌کنند تا تعهد خود را نسبت به مسئله‌ای نشان بدهند. برای مثال در سطح محلی چنین تظاهراتی می‌تواند شامل راهپیمایی از یک کلینیک آزاد به سمت شورای شهر باشد و در آنجا دغدغه‌های راهپیمایی کنندگان در قالب سخنرانی یا دیگر روش‌ها مطرح شود. راهپیمایی‌ها و رژه‌ها علاوه بر اینکه فرصتی جدی برای مطرح شدن در رسانه‌ها فراهم می‌آورند، معمولا با حمایت و ترویج‌گری، پشتیبانی، یا اعتراض همراه هستند. در برخی مواقع نیز به عنوان یک راهپیمایی متقابل استفاده می‌شوند.
- تجمع: تظاهرکنندگان خودشان در مکانی خاص گردهم می‌آیند تا در آنجا به سخنرانی بپردازند یا در دیگر فعالیت‌ها شرکت و دغدغه‌های خود را ابراز کنند (برخی از فعالیت‌های رایج عبارتند از: موسیقی، نمایش طنز، و/یا سخنرانی افراد مشهور). تجمع‌ها نیز مانند راهپیمایی‌ها علاوه بر اینکه فرصتی جدی برای مطرح شدن در رسانه‌ها فراهم می‌آورند، معمولا با حمایت و ترویج‌گری، پشتیبانی، اعتراض، و تظاهرات متقابل همراه هستند.
- مسدود کردن: شکل کلاسیک آن به این صورت است که گروهی از مردم با حمل نشان‌هایی که بیانگر دغدغه‌هایشان است و اغلب همپیمانان و دشمنانشان را مشخص می‌کند، در برابر یک ساختمان یا تاسیسات می‌ایستند یا راه می‌روند. در یک مناقشه شغلی، کار شما می‌تواند این باشد که کارگران جایگزین را متقاعد کنید تا در طول زمان اعتصاب وارد محل کار نشوند؛ یک گروه مصرف کننده ممکن است در یک فروشگاه را مسدود کند تا مشتریان بالقوه را متقاعد کند که خرید از فروشگاه‌های دیگر به نفع آن‌ها است. برخلاف دو شیوه قبل، مسدود کردن همیشه با اقدام مستقیم و گاهی نیز خشونت و دستگیر شدن همراه است.
- تحصن: در تحصن تظاهرات کنندگان تنها یک مکان را – در یک اداره دولتی، خیابان، یک ساختمان خاص، و غیره – اشغال می‌کنند و در آنجا می‌نشینند. گاهی تحصن با سخنرانی و دیگر فعالیت‌ها نیز همراه می‌شود و گاهی نیز در سکوت برگزار می‌گردد. گاهی به ورود غیرقانونی هم می‌انجامد، و گاهی تنها برای اعلام این است که حضور مردم در آن مکان حقشان است، و گاهی نیز برای موضع‌گیری اخلاقی در مورد چیزی است.
- شب زنده‌داری: شب زنده‌داری شبیه تحصن است ولی به ندرت به نقض قانون می‌انجامد و اغلب در سکوت است. تظاهرکنندگان معمولا جمع می‌شوند تا توجهات را به چیزی جلب کنند یا شاهد مراسمی یا وضعیتی باشند، با این هدف که یادبودی برای فردی یا افکار او برگزار کنند یا آن را گرامی بدارند، و یا به یکدیگر انرژی و نیروی معنوی بدهند. آن‌ها ممکن است فعالیت‌های مشترکی نیز داشته باشند – روشن کردن شمع و یا راهپیمایی با شمع، حمل تصاویر افرادی که در زندان هستند. از این روش معمولا برای مسائل اخلاقی بیشتر استفاده می‌شود. (شب زنده‌داری در سکوت به وسیله فعالان حامی حق حیات در برابر کلینیک‌های سقط جنین نمایشی از این نوع است.)
- نمایش خیابانی: استفاده از بازیگران یا عروسک‌های نمایشی اغلب با لباس‌ها و ماکت‌های جالب، برای مسخره کردن و یا بی‌اعتبار کردن سیاستمداران و دیگر افرادی که در قدرت هستند حداقل قدمتی به اندازه تاریخ یونان دارد. نمایش خیابانی می‌تواند تاثیرگذار باشد چرا که باعث شلوغی محل برگزاری می‌شود و اغلب نکته مورد نظر را در قالب طنز مطرح می‌کند و این روش هم برای مردم به راحتی قابل فهم است و هم با حس بی‌اعتمادی که در مردم نسبت به سیاستمداران وجود دارد تناسب دارد و هم حس تفریح آن‌ها را ارضا می‌کند.
جنبه دیگر یک تظاهرات که باید به آن توجه شود لحن آن است، در واقع شکل عواطفی که قرار است در شرکت کنندگان، مشاهده کنندگان، و شنوندگانش ایجاد کند. صرف نظر اینکه محتوای یک تظاهرات سلبی یا ایجابی باشد، لحن آن نیز می‌تواند سلبی یا ایجابی باشد. برای مثال، اگر در یک اعتراض از مخالفان بخواهند که به یاری تظاهر کنندگان برای حل مسئله بیایند، در این صورت لحنی ایجابی می‌تواند داشته باشد؛ از سوی دیگر یک تظاهرات حمایتی می‌تواند لحنی سلبی داشته باشد اگر به مخالفان خود به خاطر ماهیت بی‌احساس و شیطانی‌شان حمله کند. یک سازمان ممکن است تلاش کند تا جایگاه اخلاقی رفیعی برای خود فراهم آورد یا ممکن است سرسخت و مبارزه‌طلب به نظر برسد. اگر یک سازمان کارش را خوب بلد باشد، باید بتواند هر دو وجه را داشته باشد ولی این کار دشواری است.
سازمان‌دهندگان می‌توانند ساختاری فراهم آورند که لحن مورد نظرشان در تظاهرات حفظ شود. غذا و تفریح می‌تواند حتی در هوای بد هم جمعیت را خوشحال کند، در حالی که سخنرانی‌های آتش‌افروزانه می‌تواند آن‌ها را عصبانی و خشونت‌طلب کند. وجود سردسته‌ها (افرادی که نه «نگهبانان جهنم» هستند و نه چهره تهدید کننده‌ای دارند) و اتیکت‌های روی سینه با مفاهیم ضد خشونت، به تظاهر کنندگان چیزی را القا می‌کند که سازمان‌دهندگان از شرکت کنندگان می‌خواهند؛ هرگز فراموش نکنید که مخالفانتان هم انسان هستند. صرف نظر از تصمیمی که در سر دارند، سازمان‌دهندگان باید از لحنی که در تظاهر کنندگان القا می‌کنند و تصویری که در بلند مدت از آن‌ها – و بالطبع از مسئله مورد نظرشان – نزد مردم ساخته می‌شود آگاه باشند.
چرا باید دنبال برگزاری یک تظاهرات عمومی باشیم؟
اهدافی که از راهپیمایی به دست می‌آیند از بسیاری از راه‌های دیگر نیز قابل دستیابی هستند. پس چرا باید از این روش به جای راه‌های دیگر استفاده کرد؟ پاسخ به پیشینه تلاش‌های شما، زمان‌بندی مراسم‌های معین، فردی که می‌خواهید به آن پیامتان را انتقال دهید، و چیزی که به طور خاص می‌خواهید محقق سازید بستگی دارد. چرا سازمان شما باید به دنبال برپایی یک تظاهرات عمومی باشد؟
- عدم موفقیت روش‌های دیگر. ممکن است شما روش‌های مختلفی را امتحان کرده باشید تا بتوانید پیامتان را به گوش افکار عمومی برسانید یا سیاست‌گذران را برای ایجاد یک تغییر یا تاسیس یک نهاد متقاعد کنید، ولی به هیچ کجا نرسیده باشید. در این صورت ممکن است لازم باشد یک راهپیمایی عمومی برگزار کنید تا بتوانید توجهی را که برای پیشبرد طرحتان نیاز دارید به خود جلب کنید.
- زمان‌بندی. زمان یکی از عواملی است که در انتخاب چنین روشی اهمیت خاص دارد: پارلمان یا شورای شهر به زودی رای‌گیری می‌کند؛ قرار است به زودی حمایت‌های رفاهی برخی از اعضای شما قطع شود؛ تصمیمات مربوط به بودجه گرفته شده است. در این زمان‌های خاص شما باید پیامتان را به شکل قدرتمندی به گوش دیگران برسانید.
- اثرگذاری عمومی. اگر می‌خواهید بزرگ‌ترین تاثیر ممکن را بر وجدان عمومی برجا بگذارید، این کار را می‌توانید با تظاهراتی که به‌خوبی برنامه‌ریزی و اجرا شده باشد انجام دهید.
- می‌خواهید به اعضای خود نیرویی تازه بدهید. گاهی ممکن است برای شما اهمیت تاثیرگذاری عمومی یک راهپیمایی کم‌تر از تاثیرش بر حامیانتان و کسانی که برای هدف شما کار می‌کنند، باشد. تاثیر احساسی یک تظاهرات بر شرکت کنندگان می‌تواند موجب انرژی‌بخشی به یک طرح برای مدت طولانی شود، و در دوره‌هایی که به نظر می‌رسد کاری از پیش نمی‌رود – دوره‌هایی که همیشه برای یک هدف یا طرح پیش می‌آید – افراد را به تلاش بیشتر وادارد و امیدواری را در آن‌ها حفظ کند.
- به منظور جلب توجه رسانه‌ها به یک مسئله فراموش شده یا به سازمان یا طرحتان. یک تظاهرات عمومی تاثیرگذار می‌تواند مردم را از خواب بیدار کند و آن‌ها را در مورد وجود یک مسئله یا مشکل، لزوم اقدام در مورد آن، و وجود حامیانی برای آن آگاه سازد. همچنین می‌تواند سوابق شما را ارتقا دهد و شما را به دیگران به عنوان یک مجموعه قوی بشناساند، و بنابراین در زمان رسیدگی به مسئله خاص حوزه فعالیت شما به شما مراجعه شود.
چه زمانی ممکن است بخواهید یک تظاهرات سازمان‌دهی کنید؟
برخی از این وضعیت‌های احتمالی از این قرار هستند:
- بلافاصله قبل از یک مراسم مهم یا در طی آن، که با برگزاری تظاهرات می‌توانید بر آن تاثیر بگذارید. یک رای‌گیری محلی، ایالتی، یا ملی در مورد لایحه‌ای که بر مسئله مورد نظر شما تاثیر خواهد گذارد، یا شروع پویشی برای تاسیس یک مرکز خدمات محلی، همگی می‌توانند فرصت مناسبی برای راه‌اندازی یک راهپیمایی عمومی باشند.
- بازدید محلی یک سیاستمدار، شخصیت یا گروه بحث برانگیز. شخص دیدار کننده ممکن است از نظر شما یک متحد، یا مخالف، یا فردی باشد که می‌توان با راهپیمایی بر او تاثیر گذارد. کیفیت راهپیمایی نیز می‌تواند تحت تاثیر نگرش شما نسبت به این فرد یا گروه باشد.
- راهپیمایی گروهی دیگری در مخالفت با هدف یا دیدگاه شما. در این شرایط ممکن است برگزاری یک راهپیمایی متقابل را برنامه‌ریزی کنید تا پیش از گروه‌های رقیب کارتان را شروع کنید، و بنابراین توجه رسانه‌ها را از پیام آن‌ها دور و به پیام خودتان معطوف کنید. اگر زمان سخنرانی سخنرانان اصلی یا برنامه‌های مهم خود را طوری برنامه‌ریزی کنید که با تظاهرات گروه رقیب هم‌پوشانی داشته باشد، خبرنگاران را در محل تظاهرات خود معطل نگه می‌دارید تا به تظاهرات رقیب نرسند.
- در سالروز بزرگداشت یک روز ملی یا گرامیداشت مسئله مورد نظرتان. اول ماه می، در همه کشورها به جز آمریکا روز کار است و به صورت سنتی زمانی برای راهپیمایی کارگران و سخنرانی‌های مدافعان حقوق کارگران در بیشتر نقاط دنیا به شمار می‌رود. روز ملی سوادآموزی در ماه سپتامبر معمولا شاهد برگزاری تظاهرات عمومی به وسیله برنامه‌ها و حامیان سوادآموزی هستیم.
- به عنوان بخشی از تلاش شما برای جلب حمایت مالی برای مسئله یا سازمانتان. در اواخر دهه ۱۹۸۰، و به دنبال کاهش بودجه خدمات مردمی عمومی و کمبود منابع مالی، یک ائتلاف خدمات عمومی محلی فعالیتی برای جلب بودجه راه‌اندازی کرد. برای این منظور آن‌ها یک نمایش خیابانی حرفه‌ای برگزار کردند که در آن برخی از کارهایی را که به جای خدمات مردمی بودجه دریافت می‌کردند به نمایش گذاردند. هوشمندی و زمان‌سنجی خوب این برنامه‌ها موجب جلب توجه در سطح ملی و ارتقا فعالیت‌های جذب بودجه در سطح محلی شد.
- به عنوان بخشی از یک پویش کسب شهرت برای سازمان یا مسئله مورد حمایتتان. یک گروه حامی واکسیناسیون اطفال در منطقه ممکن است راهپیمایی عمومی راه‌اندازی کند که بر اهمیت واکسیناسیون تاکید داشته باشد و سعی کند کل این روند را به یک پدیده تفریحی غیرترسناک برای کودکان تبدیل کند. چنین رویدادی می‌تواند شامل دلقک‌ها، نقاشی روی صورت، افرادی که لباس‌های عروسکی پوشیده‌اند، و غیره باشد که در کنار آن به والدین نیز اطلاعاتی در مورد زمان، مکان، و چگونگی انجام واکسیناسیون کودکان ارائه شود.
چگونه یک تظاهرات عمومی سازمان‌دهی کنیم؟
اگر قرار است تظاهرات به آرامی برگزار شود و هدف خود را به انجام برساند، در این صورت باید با دقت آن را سازمان‌دهی کنید. برای برگزاری یک تظاهرات عمومی چهار ایستگاه اصلی پیش روی شما وجود دارد:
- برنامه‌ریزی، برنامه‌ریزی، برنامه‌ریزی
- زمان‌بندی
- ارتباطات
- پیگیری
برنامه‌ریزی، برنامه‌ریزی، برنامه‌ریزی: به دقت در مورد آن بیاندیشید
چنانچه تنها یک چیز بسیار مهم برای سازمان‌دهی یک تظاهرات وجود داشته باشد، آن چیز این است که باید پیش از آغاز برنامه‌ریزی کاملی داشته باشید. هر تظاهرات باید یک هماهنگ کننده و یک گروه سازمان‌دهی داشته باشد که با هم قبل از شروع، در طول برگزاری، و پس از آن کار برنامه‌ریزی و اجرا را برعهده داشته باشند. آن‌ها باید در مورد کیفیت تظاهرات تصمیم بگیرند و مشکلات بالقوه‌ای که ممکن است پیش آید را پیش‌بینی کنند و برای آن‌ها نیز برنامه داشته باشند.
در مورد چیزی که می‌خواهید به دست آورید تصمیم بگیرید. هدف (اهداف) تظاهرات دقیقا چیست؟ آیا مسئله مهم برای شما حمایت و ترویج‌گری برای یک موضع‌گیری، اعتراض به چیزی، یا برنامه‌ریزی برای اقدامی مشخص است؟ هدف به شما کمک می‌کند که لحن و شکل تظاهرات را مشخص کنید. اگر هدف شما حمایت و ترویج‌گری باشد تظاهرات شما می‌تواند شاد و به همراه آوازخوانی در تقدیس چیزی که از آن حمایت و ترویج‌گری می‌کنید باشد. اگر هدف شما اعتراض یا اصلاح یک چیز غلط است، لحن شما نیز متفاوت خواهد بود. لحن بسیار مهم است زیرا چیزی که به دنبال آن هستید می‌تواند تا اندازه‌ای به چهره‌ای که از تظاهرات شما در نظر دیگران ساخته می‌شود بستگی داشته باشد. اگر تظاهرات شما بیش از اندازه به سمت تفریحات و احساسات لطیف تمایل پیدا کند ممکن است جدی گرفته نشود. اگر ترسناک به نظر برسد ممکن است مردم به پیام آن گوش ندهند.
تصمیم بگیرید که مشخصا چه چیزهایی می‌خواهید در تظاهراتتان اتفاق بیافتد – و چه چیزهایی اتفاق نیافتد. مردم چگونه به مکان برگزاری تظاهرات بیایند؟ خروج آن‌ها از محل برگزاری تا چه اندازه به آسانی صورت می‌گیرد؟ شما می‌خواهید آن‌ها در تظاهرات چگونه رفتار کنند؟ آیا آن‌ها باید اقداماتی هم انجام خواهد دهند؟ آیا امکان دارد که به دستگیری و دیگر انواع تقابل با نیروها بیانجامد؟ جمعیت را می‌توان با غذا و تفریحات، شاد نگه داشت یا با سخنرانی‌های تهاجمی به خشم آورد: برگزار کنندگان هستند که باید در مورد چیزی که ممکن است نصیب‌شان شود، اندیشیده باشند.
بسیار مهم است که از مقامات مربوطه موافقت‌های لازم را برای استفاده از مکان برگزاری مراسم دریافت کرده باشید، مجوزهای لازم را گرفته باشید، چگونگی اداره امور را با پلیس و مقامات دیگر هماهنگ کرده باشید، تا هیچ گونه سوء برداشتی پیش نیاید. اطمینان حاصل کنید که شرکت کنندگان در تظاهرات می‌دانند باید انتظار چه چیزی را داشته باشند و شما از آن‌ها چه انتظاراتی دارید. اگر مردم بدانند که خشونت به هیچ وجه قابل قبول نیست، یا عبور از یک مسیر مشخص اهمیت دارد، احتمال اینکه به شکل مورد نظر شما رفتار کنند بیشتر می‌شود.
در مورد کسانی که باید پیام تظاهراتتان را بگیرند و کسانی که می‌خواهید در آن شرکت کنند، تصمیم بگیرید. بسیار پیش‌تر از زمان برگزاری تظاهرات با دیگر سازمان‌ها، ائتلاف‌ها، و غیره تماس بگیرید و از آن‌ها بخواهید از حرکت شما حمایت کنند ( و در آن شرکت کنند). زمان، مکان، و برنامه باید متناسب با مخاطبان مورد نظرتان باشد.
- قانونگذاران یا دیگر مقامات انتخاب شده توسط مردم: تظاهرات باید جایی برگزار شود که آن‌ها حضور دارند – فرمانداری یا استانداری – و در یکی از روزهایی که آن‌ها جلسه دارند. مقامات انتخاب شده توسط مردم به رای‌دهندگان گوش می‌دهند. این فرصت بسیار خوبی برای اعضای جمعیت هدف – به‌ویژه کسانی که از همان منطقه‌ای آمده‌اند که قانونگذاران مهم به آنجا تعلق دارند – است تا بتوانند حرفشان را بزنند و نیز در حمایت و ترویج‌گر مسئله خود از اطلاعات آماری‌شان استفاده کنند تا اهمیت مسئله را نشان دهند و وسعت تاثیرگذاری آن بر افراد حوزه انتخابیه نمایندگان و قانونگذاران را نشان دهند.
- عموم مردم: اگر هدف پیام شما عموم مردم هستند، پس باید به دنبال یک راهپیمایی وسیع باشید یا چیزی که جالب و غیرعادی باشد و در یک مکان عمومی و در زمان شلوغ برگزار شود تا هم توجه تماشاگران و هم رسانه‌ها را جلب کند. بهتر است که حتی یک قرعه‌کشی تفریحی با حضور افراد مشهور داشته باشید. همچنین برای تظاهرات باید تبلیغات عمومی کرد و برای این کار از توزیع پوستر و تراکت در محله‌ها، انتشار بیانیه از مجاری عمومی مانند رادیو و تلویزیون، کلیساها، کلوپ‌ها، و غیره استفاده کنید.
- جمعیت هدف: اگر می‌خواهید طرحی را به اطلاع کسانی برسانید که امیدوارید از فرصت فراهم شده توسط شما بهره ببرند، باید اطلاع‌رسانی را در محل آن‌ها و به زبان خودشان انجام دهید. اگر بتوانید خانواده‌ها و بچه‌ها را ترغیب به مشارکت کنید و نیز مشارکت افراد مشهور جمعیت هدف را با خود داشته باشید، بسیار به شما کمک خواهد کرد. چیزهایی که به آن‌ها ارائه می‌کنید باید با هدف انتقال اطلاعات کاربردی و کمک به آن‌ها برای فهم مسئله و ارتباط‌اش با خودشان باشد.
برنامه‌ها را تنظیم کنید. چیزی که می‌خواهید در عمل در یک تظاهرات انجام دهید به این بستگی دارد که به دنبال تحقق چه هدفی هستید و مخاطبانتان چه کسانی هستند. باید ساختاری مشخص برای اتفاقاتی که خواهد افتاد داشته باشید و همه اجزای برنامه باید به گونه‌ای تنظیم شوند که مستقیما در خدمت نتایج مورد نظر تظاهرات باشند. برنامه خود را به اجزای کوچک تقسیم کنید و این امکان را برای شرکت کنندگان فراهم کنید که از قبل بدانند که برنامه چه مدت از آن‌ها وقت خواهد گرفت.
چند گزینه برای برنامه‌های قابل استفاده در یک تظاهرات یا اجزای مختلف برنامه یک تظاهرات:
- سخنرانی‌ها می‌توانند برخی از مردم را قانع کنند و عده‌ای هم آن را تحمل می‌کنند، هر چند برخی از سخنرانان و سخنرانی‌ها (یک نمونه از این دست که به سرعت به ذهن می‌رسد سخنرانی «من رویایی دارم» مارتین لوتر کینگ است) آنقدر قوی هستند که هر شنونده‌ای را مجذوب خود می‌کند. سخنرانی افراد مشهور می‌تواند توجه عموم را جلب کنند و افراد را به سمت تظاهرات شما بکشانند. سخنرانی‌ها می‌توانند با هدف انتقال اطلاعات، جلب افرادی که هنوز قانع نشده‌اند، یا تنها برای برانگیختن جمعیت و حامیان شما باشند. اعضای یک جمعیت هدف (افرادی که در بزرگسالی سواد آموخته‌اند، افرادی که از ایدز رنج می‌برند، و غیره) می‌توانند بلیغ‌ترین سخنگویان مسائل خود باشند.
- راهپیمایی و دیگر انواع حرکت‌های جمعی تظاهر کنندگان می‌تواند نشانه‌ای برای میزان حمایت آن‌ها از مسئله باشد و با انتخاب مسیری خاص برای تظاهرات می‌توانید وسعت مکانی این مراسم را بزرگنمایی کنید و افرادی را که باد به یاری حل مسئله بیایند به مشارکت جلب کنید. همچنین این کارها می‌توانند کمک کنند که حس جمعی گروهی تقویت شود، افراد زیادتری به وجود این مسئله آگاه شوند، و توجه رسانه‌ها را جلب کند.
- تفریحات. موسیقی می‌تواند موجب انرژی دادن به مردم شود، احساسات آن‌ها را هدف قرار دهد و حس گروهی را در آن‌ها تقویت کند. این بخش معمولا باید متناسب با موضوع تجمع باشد برای مثال می‌توان سرودهایی با محتوای مرتبط با این مراسم تهیه کرد. از نمایش می‌توان برای به ارائه تصویری طنز و انتقادی از نگرش مورد انتقادتان استفاده کنید، همانطور که گروه‌های «سانفرانسیسکو مایم تروپ» برای سال‌های متمادی از این ابزار به شکل موثری استفاده کردند. اگر برنامه تفریحی فوق العاده خوب برگزار شود یا از بازیگران مشهور در آن استفاده شود، تقریبا می‌توانید مطمئن باشید که به خوبی رهگذران و رسانه‌ها را جذب خواهد کرد.
- یک فعالیت سمبلیک می‌تواند راهی موثر برای انتقال یک پیام، تقویت اتحاد گروهی، و جلب توجه عموم باشد؛ برای مثال: همه یک شمع روشن با خود حمل کنند، سرودهای گروهی یا شعارهای گروهی سردهند، یک تصویر یا سند پخش شود، دعا بخوانند، و غیره. این روش‌ها می‌توانند فقط ابزارهایی برای جلب توجه باشند. چنین فعالیت‌هایی باید با تظاهرات و مسئله خاص شما تناسب داشته باشد.
- مسدود کردن می‌تواند تنها برای انتقال یک پیام، یا منع مردم از ورود یا حمایت از یک ساختمان یا مکان خاص به خاطر همراهی آن با مسئله مورد حمایت تجمع کنندگان باشد. در هر صورت این کار به سطح بالایی از سازمان‌دهی نیاز دارد، اما تصویری زنده در ذهن افراد از مجموعه شما ایجاد می‌کند و شیوه‌ای قدرتمند برای انتقال نکته مورد نظر شماست. همچنین می‌تواند سازمان شما را خشن‌تر از آنچه واقعا هست – یا آنطور که شما می‌خواهید دیده شود – به مردم نشان بدهد.
- اقدامات مدنی یا نافرمانی مدنی می‌تواند مجموعه وسیعی از فعالیت‌ها را در برگیرد، شامل: اقدامات قانونی که برای دستیابی به هدفی معین طراحی شده‌اند (تعداد زیادی از مردم به تماشای رخدادی می‌آیند که انجام دهندگان آن ترجیح داده بودند در سکوت انجام شود، مانند تخریب یکی از یادبودهای محله‌تان)، مشارکت چند نفر در یک اقدام سمبلیک که با این هدف طراحی شده که به دستگیری یا برخورد با آن‌ها بیانجامد (زنجیر کردن خود به یک ساختمان دولتی، یا به صورت علنی از پرداخت مالیات امتناع کردن)، اقدامات توده‌ای (مانند راهپیمایی مدافعان حقوق مدنی یا سد کردن مسیر حرکت نیروهای نظامی در میدان تیان آن مین). تظاهر کنندگانی که در نافرمانی مدنی شرکت می‌کنند باید آماده دستگیری و مجازات باشند و سازمان‌دهندگان باید از پیش به آن‌ها آموزش‌های لازم را بدهند تا به‌درستی در برابر پلیس و در طول روند دستگیری رفتار کنند. همچنین سازمان‌دهندگان باید در مورد تاثیر چنین اقداماتی بر نگرش عمومی به مسئله آن‌ها آگاه باشند.
در مورد مکان تظاهرات تصمیم بگیرید. تصمیم در این مورد به این موارد بستگی دارد: زمان‌بندی، وسعت مکان مورد نیاز (انتظار دارید یا امیدوارید چند نفر شرکت کنند؟)، آیا تظاهرات شما عکس‌العملی در برابر چیز خاصی و در مکان خاصی است، و همچنین می‌خواهید پیامتان به چه کسی برسد. اما در انتخاب یک مکان باید به چند سوال مهم پاسخ بدهید: آیا در زمانی که به آن نیاز دارید موجود است؟ آیا به دریافت مجوز برای آن نیاز دارید و آیا امکان دریافت آن را دارید؟ آیا این مجوز مستلزم هزینه است و آیا این مبلغ را در اختیار دارید؟ آیا برای افراد معلول قابل دسترسی است؟ پاسخ به این سوالات به شما کمک خواهد کرد که بتوانید محل برگزاری تظاهرات خود را تعیین کنید.
در مورد روز، تاریخ، و ساعت معینی برای برگزاری تظاهرات تصمیم بگیرید. گاهی روز، تاریخ، و ساعت از پیش برای شما مشخص شده است، برای مثال یک تظاهرات متقابل در همان زمانی باید اتفاق بیافتد که تظاهرات رقیب در حال انجام است؛ یا ممکن است رای‌گیری در مورد موضوعی خاص در پارلمان در روزی معین صورت گیرد. اما در کل این مولفه با سه چیز مشخص می‌شوند:
- حضور افرادی که می‌خواهید پیامتان را به آن‌ها برسانید (برگزاری یک تظاهرات در برابر پارلمان محلی در روز تعطیل یکشنبه، نمی‌تواند قانونگذاران چندانی را جذب راهپیمایی شما کند، همچنین راهپیمایی «همبستگی با مادران شاغل» نیز اگر در روز سه‌شنبه ساعت ۲ عصر، که اغلب مادران شاغل سرکار هستند، برگزار شود نمی‌توانید انتظار حضور تعداد زیادی از آن‌ها را داشته باشید).
- آب و هوا (شما احتمالا تمایلی به برگزاری یک تظاهرات فضای باز در مینسوتا در ماه ژانویه یا در فلوریدا در ماه جولای را نباید داشته باشید). آیا ضرورت دارد که این مراسم در یک روز بارانی یا برفی باشد؟
- تعارض با رویدادهای دیگر (شما که دوست ندارید با کنسرت مجانی که همزمان در «پارک مرکزی» توسط گروه رولینگ استون برگزار می‌شود رقابت کنید!).
تصمیم بگیرید که چگونه باید مشارکت مردم را جلب کنید. این موضوع به میزان قابل توجهی بستگی دارد که شما چه مقدار پول و زمان برای اطلاع‌رسانی در مورد مراسم در اختیار دارید، و چه تعداد شرکت کننده می‌خواهید گردآوری کنید. باید از ابزارهایی برای مراجعه به مردم استفاده کنید که به آن گوش می‌دهند و از ادبیاتی استفاده کنید که با آن ارتباط برقرار کنند. در صورت امکان بهترین کار این است که به اشکال مختلف و دفعات زیاد پیامتان را پخش کنید، و به صورت شخصی به هر تعداد از افراد که می‌توانید اطلاع‌رسانی کنید. روش‌هایی که برای این کار می‌توانید استفاده کنید عبارتند از: تراکت‌ها، پوسترها، تماس‌های تلفنی، ارسال نامه، تبلیغات در روزنامه‌ها و خبرنامه‌های سازمانی و کلیساهای محلی، اطلاعیه‌های خدمات عمومی در تلویزیون و رادیو محلی، اطلاعیه در کلیساها، کلوپ‌ها، خبرگزاری‌ها و غیره.
مقدمات لجستیک را فراهم کنید. امور لجستیک در واقع چرخ‌دنده‌های هر مراسمی محسوب می‌شوند، که تعیین می‌کنند چه کسی، چه چیزی، چگونه، و چه زمانی باید انجام شود. هر تظاهرات خاصی سوالات متفاوتی در زمینه لجستیک پیش روی شما قرار می‌دهد، اما برخی از پرسش‌های مهم در این زمینه از این قرار است:
- آیا چیزهایی هست که نیاز داشته باشید؟ چگونه هزینه آن را تامین می‌کنید؟ چه کسی مسئول آن است؟ از کجا تهیه می‌کنید؟ برخی از این چیزها عبارتند از: یک سیستم صوتی قابل استفاده، دستشویی، تجهیزات پزشکی و پرسنل لازم در این زمینه برای رسیدگی به وضعیت‌های اضطراری، پارکینگ، سطل زباله، علامت‌ها و بنرها، مسیری برای ورود و خروج سخنرانان به تظاهرات و رفتن به روی سن.
- مردم چگونه به تظاهرات وارد و از آن خارج می‌شوند و چگونه خود را به مکان برگزاری می‌رسانند و از آن خارج می‌شوند؟
- چگونه به خانه می‌رسند؟
- آیا قبل، در حین برگزاری و پس از آن نیازی به کنترل جمعیت هست (یعنی احتمال خشونت یا مشکلات ترافیکی عظیم وجود دارد)؟
- آیا نیازی هست پس از برگزاری نظافت انجام شود؟ چه کسانی و چگونه این کار را انجام می‌دهند؟
- چه برنامه‌ای برای دیدار با رسانه‌ها قبل، در حین برگزاری و پس از آن دارید؟
- آیا برنامه‌ای برای فعالیت‌های پس از برگزاری تظاهرات دارید (دیدار اعضای حوزه انتخابیه با قانونگذاران منطقه‌شان، واکسیناسیون کودکان در محل برگزاری، ثبت نام برای کلاس‌های سواد آموزی، و غیره)؟ اگر چنین برنامه‌ای دارید، چگونه می‌خواهید همه این فعالیت‌ها را مدیریت کنید؟
سعی کنید در مورد همه چیزهای دیگری که ممکن است اشتباه از آب در بیایند و تاکنون به آن‌ها فکر نکرده‌اید، بار دیگر بیاندیشید و راه حلی برای آن‌ها بیابید. اگر دستشویی‌هایی که سفارش داده‌اید به موقع نرسیدند، از کجا دستشویی فراهم می‌کنید؟ اگر یک تظاهرات متقابل برگزار شد چه می‌کنید؟ اگر افراد کمی حاضر شدند چه می‌کنید؟ اگر رسانه‌ها حضور پیدا نکنند یا زود محل را ترک کنند چطور؟ همه چیزهایی که می‌توانید از قبل پیش‌بینی کنید در واقع بحران‌هایی هستند که نیازی نیست در مورد آن‌ها نگران باشید، چون در صورت وقوع می‌دانید که چه باید بکنید.
زمان‌بندی
در صورت امکان تا جای ممکن برای برنامه‌ریزی یک تظاهرات زمان بگذارید تا بتوانید همه جزییات را مدیریت کنید و همه اجزای کار را کنار هم بگذارید. همیشه باید از افراد مشهور و شخصیت‌های مردمی خیلی زودتر از موعد وقت گرفته شود؛ اگر به اندازه کافی پیش از موعد این کار را نکنید (حداقل چند ماه زودتر و چند هفته زودتر کافی نیست)، آن‌ها در مراسم شما شرکت نخواهند کرد، مگر در صورتی که این پروژه مورد علاقه‌شان باشد (که اغلب حتی اگر چنین باشد هم شرکت نمی‌کنند). گاهی به دست آوردن و حتی یافتن یک مکان مناسب بیشتر از آنچه فکر می‌کنید طول می‌کشد. برنامه‌ریزی برای مدیریت جمعیت بزرگ کار سختی است، و حتی سخت‌تر از آن اجرای برنامه است (ممکن است در اولین یا دومین شرکتی که مراجعه می‌کنید نتوانید سیستم صوتی مورد نیازتان را بیابید؛ و اگر سیستم صوتی در روز مقرر به دست‌تان نرسید چه می‌کنید؟)
بسیار حیاتی است که در برنامه خود یک بازه زمانی اضافی بگنجانید. منظور چند ماه اضافه‌تر است و این مدت به هیچ وجه زیاد نیست.
اما گاهی باید یک تظاهرات را ظرف چند روز یا حتی چند ساعت برنامه‌ریزی کنید. نکته کلیدی در برنامه‌ریزی موفق در همه شرایط، صداقت با خود است. با توجه به زمانی که در اختیار دارید چه کارهایی را واقعا به صورت موثر می‌توانید انجام دهید؟ فراتر از توانتان برنامه‌ریزی نکنید، و اگر به این نکته توجه کنید این شانس را دارید که تظاهراتی ساده برگزار کنید ولی به اهدافتان دست یابید. اگر برای رفتن به ماه برنامه‌ریزی کنید ولی زمان کافی برای این کار نداشته باشید، احتمالا هیچ چیز عایدتان نمی‌شود.
ارتباطات
یک سیستم برای ارتباطات عمومی کارآمد طراحی کنید. در برنامه‌ریزی یک تظاهرات، مهم‌ترین کاری که باید انجام دهید راه‌اندازی یک سیستم ارتباطاتی کاربردی و کارآمد است – اگر هنوز آن را راه‌اندازی نکرده‌اید. چنین سیستمی هم باید برای تظاهرات‌ها و شرایط اضطراری طراحی شده باشد، و هم در شرایط عمومی و عادی برای ارتباط با افرادی که به صورت مستقیم درگیر هستند و با مسئله شما ارتباط دارند مورد استفاده قرار گیرد.
چنین سیستم‌هایی می‌توانند ارزش خود را زمانی به شما نشان دهند که نیاز دارید به سرعت دیدگاه قانونگذاران را در مورد چیزی تغییر دهید. یک نفر با ایمیل زدن و تلفن کردن به تعداد زیادی از سازمان‌ها می‌تواند در عرض چند ساعت امکان ارسال چند صد یا حتی هزاران تماس تلفنی و نامه به سازمان‌های دولتی را فراهم کند.
سیستم ارتباطاتی ایده‌آل، یک فرد یا کمیته کوچک دارد که به عنوان کمیته مرکزی هماهنگی عمل می‌کند. در دنیای کنونی بهترین گزینه برای ارتباطات سریع و کارآمد استفاده از ایمیل است زیرا هماهنگ کننده می‌تواند در یک اقدام، با تعداد وسیعی از افراد ارتباط بگیرد. اگر همه افراد درگیر در این کار به ایمیل دسترسی ندارند از فکس و تلفن درختی می‌توان استفاده کرد؛ در این روش هماهنگ کننده ابتدا به یک گروه از افراد مورد اعتماد خود زنگ می‌زند و آن‌ها نیز هر کدام به تعداد دیگری زنگ می‌زنند و دسته سوم نیز هر کدام به تعدادی دیگر تماس می‌گیرند تا جایی که پیام مورد نظر به همه می‌رسد. این سیستم‌ها کامل نیستند ولی به شدت شانس دسترسی سریع به همه افرادی که می‌خواهید را افزایش می‌دهد. هماهنگ کننده باید یک لیست کامپیوتری به‌روز شده – در صورت امکان – از ایمیل‌ها فراهم داشته باشد تا از آن برای ارسال ایمیل‌های کلی استفاده کند.
طرحی برای اطلاع‌رسانی در مورد تظاهرات آماده کنید. هماهنگ کننده می‌تواند مسئول اطلاع‌رسانی به حامیان، مخاطبان مطلوب، و عموم مردم در مورد تظاهرات باشد. بسته به اینکه می‌خواهید به چه کسی برسید، هماهنگ کننده می‌تواند در تهیه و توزیع تراکت‌ها کمک کند؛ یک یا چند نامه برای لیست ایمیل حامیان و سازمان‌های مرتبط ارسال کند؛ آماده‌سازی و انتشار اطلاعیه رسانه‌ای، داستان‌های خبری، و یا تبلیغات چاپی و رادیویی و تلویزیونی؛ ارسال نامه به یک لیست ایمیل؛ فعال کردن یک تماس فکسی یا تلفن درختی؛ و تسهیل هر کار دیگری که در انتقال پیام به بیرون از مجموعه کمک می‌کند. هماهنگ کننده لزومی ندارد که همه کارها را خودش انجام بدهد؛ اما باید همه فعالیت‌های مربوط به اطلاع‌رسانی و ارتباطات به شخص او ختم شود.
سامان‌دهی پوشش رسانه‌ای مراسم. باز هم در اینجا باید یک نفر – احتمالا یا هماهنگ کننده ارتباطات یا یکی از سازمان‌دهندگان تظاهرات – بر پوشش رسانه‌ای نظارت داشته باشد. یکی از راه‌ها برای تضمین پوشش دقیق رسانه‌ای این است که پیش از مراسم داستان خود را در مورد این رویداد بنویسید و آن را در قالب اطلاعیه رسانه‌ای یا – اگر رابطه خوبی با نمایندگان آن رسانه‌ها دارید – در قالب‌های دیگر تهیه کنید.
اگر تاکنون نتوانسته‌اید چنین روابطی برای خود فراهم کنید، باید برقراری یک رابطه بلندمدت با رسانه‌ها را شروع کنید، تا وقتی به آن‌ها – مانند الان – نیاز دارید به کمک شما بیایند. وقتی آن‌ها برای دریافت اطلاعات به شما مراجعه می‌کنند سخاوتمندانه در اختیارشان بگذارید و خودتان نیز هر زمان امکانش را دارید داوطلبانه به آن‌ها اطلاعات بدهید. خود را به عنوان «متخصص» در مورد مسئله‌تان جا بیاندازید تا وقتی در این مورد به اطلاعات نیاز داشتند به شما مراجعه کنند. سعی کنید روابط شخصی با گزارشگران رسانه‌های مختلف برقرار کنید؛ احتمال همدلی آن‌ها با هدفتان زمانی بیشتر می‌شود که سازمان شما را بشناسند و به نوعی با مسئله شما ارتباط مستقیم داشته باشند.
مطمئن شوید که گزارشگران و مجاری رسانه‌ای دقیقا می‌دانند کی و کجا تظاهرات برگزار می‌شود و به صورت تقریبی چه چیزهایی در آنجا شاهد خواهند بود. شرایط را برای اظهار نظر برگزارکنندگان، سخنرانان، افراد مشهور، اعضای جمعیت هدف، و غیره پیش از برگزاری، در حین رویداد و پس از آن فراهم کنید. به فرصت‌هایی که برای عکس گرفتن و پوشش تلویزیونی پیش می‌آید فکر کنید: اگر به دنبال این موارد هستید باید تظاهرات دارای جنبه‌های بصری خوبی باشد. سعی کنید کار را تا جای ممکن برای نمایندگان رسانه‌ها آسان کنید: برای آن‌ها مکانی پیدا کنید که بتوانند از آنجا ببینند، بشنوند، فیلم بگیرند، و غیره؛ فردی را برای رسیدگی (شاید بهتر باشد همان فردی را بگذارید که کار هماهنگی پوشش رسانه‌ای را انجام داده است) به نیازهای آن‌ها تعیین کنید؛ آن‌ها را به افراد مناسب معرفی کنید؛ کمکشان کنید تا بتوانند به این طرف و آن طرف بروند. در پوشش خبری خوب همه چیز به شما بستگی دارد، پس باید تا جای ممکن این رویداد را رسانه-پسند کنید.
ارتباطات خوب را پیش از برگزاری، در حین رویداد و پس از آن تضمین کنید. بسیار ضروری است که سازمان‌دهندگان بتوانند با یکدیگر، با شرکت کنندگان، و با جمعیت به خوبی ارتباط بگیرند و باید این کار را بتوانند پیش از تظاهرات و در زمان برگزاری و نیز پس از اتمام داشته باشند، به‌خصوص اگر تظاهرات در یک فضای باز بزرگ برگزار می‌شود. توضیح تغییرات برنامه، انتقال دستورالعمل‌هایی در مورد حرکت ترافیک و جمع‌آوری زباله‌ها، ارتباط با افراد در وضعیت‌های اضطراری تنها برخی از دلایل ضرورت ارتباطات خوب است. سازمان‌دهندگان و دیگر افراد کلیدی باید دارای تلفن همراه، پیجر، یا دیگر ابزارهای ارتباط سریع باشند. بسته به شرایطی که دارید، خوب است چند «رابط» داشته باشید که کار انتقال پیام را در حین برگزاری مراسم انجام دهند. ارتباطات خوب وجه افتراق بین یک تظاهرات موفق و یک فاجعه است.
پیگیری
پیگیری‌های فوری: وقتی تظاهرات به اتمام رسید کار شما تمام نشده است. باید مطمئن شوید که افراد به شکل منظمی از تظاهرات جدا می‌شوند، همه جا تمیز است، و مردم می‌توانند به آسانی به خانه‌هایشان برگردند. ممکن است مراسم دیگری درست پس از تظاهرات برنامه‌ریزی شده باشند (دیدار با قانونگذاران، ثبت نام برای واکسیناسیون، و غیره). ممکن است اهمیت داشته باشد که رسانه‌ها با افراد مشهور شرکت کننده در تظاهرات، اعضای جمعیت هدف، و یا برگزار کنندگان گفتگو کنند. همچنین شاید مسائل سازمانی یا قانونی باشد – برای مثال پرداخت هزینه تجهیزات یا اداره دولتی صدور مجوز– که باید پیش از آنکه پایان کار را اعلام کنید، به آن‌ها رسیدگی کنید.
پیگیری‌های بلندمدت: تظاهرات خود تنها گام اول به سمت یک هدف است. اگر نخواهید کاری را که شروع کرده‌اید ادامه دهید، از ابتدا هم می‌توانستید خود را به زحمت نیاندازید. اولا بسیار مهم است که با سازمان‌دهندگان و دیگر افراد درگیر مروری بر تظاهرات داشته باشید تا چگونگی پیشرفت فعالیت‌ها و کل کار را ارزیابی کنید. سوالاتی که باید در اینجا پاسخ داده شوند عبارتند از ...
-
آیا تظاهرات موفق بود (یعنی به همان مسیری که می‌خواستید حرکت کرد، و اهدافی را که دنبال می‌کرد محقق ساخت)؟
باید به یاد داشته باشید که معمولا تظاهرات تنها بخشی از تلاش وسیع‌تری است که شما برای اطلاع‌رسانی و/یا تاثیرگذاری بر سیاستگذاری در مورد یک مسئله انجام می‌دهید. قانون ممکن است بلافاصله تغییر نکند؛ خدمات مورد نظر شما ممکن است بلافاصله در دسترس قرار نگیرند. یک تظاهرات موفق لزوما به نتایج سریع نمی‌انجامد ولی زمینه را فراهم می‌کند تا بنیاد چیزهای تازه‌ای در آینده ایجاد شود. اگر تظاهراتتان آرام پیش برود و در ظاهر بتواند حمایت عمومی محکمی جلب کند، در این صورت سازمان شما به عنوان نیرویی تاثیرگذار فرض می‌شود که باید به آن توجه کنند. ممکن است شما را به نشست‌هایی دعوت کنند که پیش از این نمی‌توانستید به آن‌ها بروید، و سیاست‌گذارانی که قبلا شما را نادیده می‌گرفتند اکنون از شما بخواهند توصیه‌های خود را با آن‌ها طرح کنید. این هم یک نوع موفقیت است. گاهی باید مدتی صبر کنید تا بتوانید میزان موفقیت تظاهراتتان را مشخص کنید.
- چه چیزی خوب پیش رفت و چه چیزی نه؟ در آینده چگونه می‌توانید این کارها را بهتر انجام دهید؟
- چه کسانی کارهایشان را خوب انجام دادند یا چه کسانی به طور ویژه خوب بودند؟ (ممکن است بخواهید در آینده به این عده مسئولیت بیش‌تری بدهید.)
- آیا تظاهرات راه خوبی برای انتقال ایده شما بود؟ آیا باید به جای آن از روش‌های دیگری استفاده می‌کردید؟
- آیا دوباره از این روش استفاده می‌کنید و چه تغییراتی ممکن است در کارتان ایجاد کنید؟
گام بعدی در پیگیری‌های بلندمدت این است که بر موفقیت‌ها و نیروی جنبشی حاصل از تظاهراتتان سرمایه‌گذاری کنید. برای این کار راه‌های چندی وجود دارد:
- مخاطبان مورد نظر تظاهرات را (برای مثال قانونگذاران) دنبال کنید و برای این کار مدام مسئله مورد نظرتان را با آن‌ها طرح کنید و به تظاهرات به عنوان شاهدی برای حمایت عمومی از این مسئله اشاره کنید.
- اعضای دیگر مجموعه‌تان را دنبال کنید (جمعیت هدف، حامیان، و غیره) و با استفاده از انرژی آزاد شده در آن‌ها، آن‌ها را به فعالیت برای زنده نگه داشتن مسئله در میان مردم وادار کنید.
- موفقیت‌تان را اطلاع‌رسانی کنید. از ارتباط‌‌تان در رسانه‌ها استفاده کنید تا به همه نشان دهید که تظاهرات چقدر بزرگ و قوی برگزار شده است.
- سعی کنید رسانه‌ها را به تولید گزارشاتی در مورد آن وادارید. اگر افراد مشهوری حاضر به مشارکت در این کار باشند، می‌توانید از آن‌ها نیز استفاده کنید.
- مراسم‌های دیگری برای پاسخ به مسئله خود سازمان‌دهی کنید.
- تظاهرات را نهادمند کنید. در بسیاری از شهرها هر سال راهپیمایی‌هایی برای جذب پول برای مبارزه با گرسنگی، ایدز، و اهداف دیگر برگزار می‌شود که همه در ابتدا با یک تظاهرات آغاز شده‌اند. اما حالا هر سال اتفاق می‌افتند، هزاران شرکت کننده و حامی مالی در آن‌ها جذب می‌شوند، حجم عظیمی از کمک‌های مالی گردآوری می‌شود، و مسئله را به شکلی به عرصه عمومی می‌آورند که قابل نادیده گرفته شدن نیست.
خلاصه
یک تظاهرات موفق – که قادر است اهداف خود را به سرعت یا در بلندمدت محقق سازد و به همان شکلی که سازمان‌دهندگان طراحی کرده بودند به پیش رود – به عوامل چندی بستگی دارد، مانند: شفافیت هدف، آوردن مردم به تظاهرات، انتقال پیام به همان کسانی که می‌خواهید آن را بنشوند، و برجای گذاشتن حس موفقیت و پشتیبانی از مسئله خود در ذهن مخاطبان هدف، مجموعه، عموم مردم، و رسانه‌ها.
اگر پیش از شروع به این نکات توجه کرده باشید که: تظاهرات ابزار مناسبی برای انتقال پیامتان باشد، با دقت آن را طراحی کرده باشید، به‌خوبی آن را اجرا کنید، با ظرافت کار پیگیری را انجام دهید، در این صورت باید توانسته باشید که یک تظاهرات عمومی موفق به اجرا گذاشته باشید.