نوشتن یادداشت مهمان یا سرمقاله در روزنامه‌های محلی یکی از راه‌های موثر برای آگاهی‌بخشی در مورد یک مشکل باهمستانی، دفاع از مواضع‌تان، یا به جنبش درآوردن باهمستانتان است.
یادداشت‌های مهمان یا سرمقاله‌ها نوشته‌های مربوط به بخش نقد و نظر یک روزنامه، مجله، یا وبسایت است که به وسیله افرادی که عضو عادی تحریریه نیستند، معمولا در ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ کلمه نوشته می‌شوند. در واقع تفاوت چندانی بین یک یادداشت مهمان و سرمقاله مهمان وجود ندارد - این دو واژه معمولا به جای یکدیگر به کار برده می‌شوند، هرچند وقتی فردی امکان نوشتن در یک نشریه را بیش از یکبار داشته باشد، نوشته او را بیش‌تر یادداشت می‌نامند.
چرا باید به نوشتن سرمقاله و یادداشت مهمان توجه داشته باشیم؟
سرمقاله‌ها و یادداشت‌های مهمان، چنانچه خوب نوشته شوند، می‌توانند در به حرکت درآوردن افکار عمومی، به‌ویژه حول موضوعات «داغ» مربوط به باهمستانتان، نقش مهمی ایفا کنند. برخی از دلایل اهمیت استفاده از سرمقاله و یادداشت مهمان به عنوان بخشی از راهبرد شما به شرح زیر است:
- جلب حمایت بیش‌تر در افکار عمومی برای اندیشه‌های خود: چنانچه افکار عمومی علیه شما باشند یک یادداشت مهمان شیوا و پرشور در یک نشریه محلی می‌تواند نقش مهمی در توضیح مواضع شما ایفا کند و مردم را متقاعد کند که برای حمایت از موضع شما پا پیش بگذارند.
- موضع‌تان را در مورد موضوعات مناقشه‌برانگیز منعکس می‌کند: زمانی که روی پروژه‌ای کار می‌کنید که در معرض مناقشه‌های شدید قرار گرفته است یک یادداشت مهمان یا سرمقاله این فرصت را به شما می‌دهد که استدلالات خود را در مورد آن مسئله مطرح کنید و حمایت بیش‌تری برای آن جلب کنید.
- گشودن باب گفتگو در مورد موضوعاتی که از مرکز توجه افکار عمومی دور افتاده است: چنانچه پروژه شما به تعویق افتاده باشد و توجه افکار عمومی به آن فروکش کرده باشد، می‌توانید از سرمقاله و یادداشت مهمان استفاده کنید تا علت اهمیت مسئله در شرایط کنونی را به مردم یادآور شوید، به دانسته‌های مردم اطلاعات تازه‌ای که دارید را بیافزایید، و مسئله را به مرکز گفتمان عمومی مردم بکشانید.
- به استدلال‌هایی که رقیبانتان علیه گروه یا پروژه شما طرح کرده‌اند پاسخ دهید: این شاید رایج‌ترین شیوه استفاده از سرمقاله و یادداشت مهمان باشد. روزنامه‌ها نیز گاهی به طرفین یک موضوع پرمناقشه این امکان را می‌دهند تا در نگارش یک نوشته «مدافع و مخالف» شرکت کنند که در آن سرمقاله یا یادداشت هر دو طرف در کنار یکدیگر در صفحه نقد و نظر چاپ می‌شود.
کی باید برای نوشتن سرمقاله و یادداشت مهمان اقدام کنیم؟
هر زمان که قصد داشته باشید در مورد رخدادها یا فعالیت‌هایی که برای شما به عنوان یک سازمان‌دهنده باهمستانتان دغدغه است، اظهار نظر کنید، باید ارسال سرمقاله یا یادداشت مهمان را در نظر بگیرید. علاوه بر این، در مواردی می‌توانید زمان‌بندی انتشار یادداشت مهمان خود را طوری برنامه‌ریزی کنید که به نفع شما باشد:
- آن را به شروع یک پروژه، سازمان یا برنامه گره بزنید: چنانچه تازه کارتان را شروع کرده باشید، ممکن است روزنامه محلی به شما امکان انتشار یک یادداشت مهمان یا سرمقاله برای اعلام حضور خود و تشریح فعالیت‌هایتان را بدهد.
- آن را به یک فصل گره بزنید: خیلی از موضوعات را می‌توان در زمان‌های معینی از سال مطرح کرد. برای مثال، چنانچه در فصل زمستان باشیم، زمان خوبی است تا از مردم برای یک سرپناه منطقه‌ای برای بی‌خانمان‌ها درخواست کمک مالی بکنیم. در فصل بهار، یک برنامه آموزشی در مورد بازیافت می‌تواند به ارتباط بین نو شدن فصل‌ها و تجدید منابع طبیعی ناشی از بازیافت اشاره کند.
- آن را به یک واقعه پیش رو یا در حال وقوع گره بزنید: یافتن راهی برای گره زدن پروژه یا گروهتان به برخی رخدادها شیوه‌ای مناسب برای متوسل شدن به چیزی است که مردم در حال حاضر به آن فکر می‌کنند. برای مثال، چنانچه با یک گروه زیست‌محیطی کار می‌کنید و یک انتخابات محلی در پیش رو دارید، می‌توانید در مورد کاندیداهایی که پیشینه مثبتی در مسائل زیست‌محیطی دارند بنویسید. یا چنانچه با یک برنامه آموزشی ورزشی کار می‌کنید و می‌خواهید به ضرورت تناسب اندام بپردازید، یک ایده خوب این است که انتشار سرمقاله یا یادداشت مهمان خود را طوری برنامه‌ریزی کنید که پیش از یک رخداد ورزشی بزرگ شهری اتفاق بیافتد.
- آن را به یک تعطیلات پیش رو گره بزنید: ایده دیگر این است که طوری برنامه‌ریزی کنید که انتشار سرمقاله یا یادداشت مهمانتان با یک تعطیلات هم‌زمان شود.
چه کسانی را می‌توانید در یادداشت مهمان یا سرمقاله خود مخاطب قرار دهید؟
اینکه چه کسانی را باید مخاطب قرار دهید شما تاحدودی به این بستگی دارد که خوانندگان نشریه‌ای که می‌خواهید در آن سرمقاله یا یادداشت مهمان خود را چاپ می‌کنید، چه کسانی هستند. سایت‌های خبری و روزنامه‌ها معمولا سطح وسیعی از خوانندگان محلی را به خود جلب می‌کنند، هرچند اگر شهر شما بیش از یک روزنامه داشته باشد ترکیب جمعیتی خوانندگان هر کدام می‌تواند کاملا متفاوت باشد. مجلات و به‌خصوص خبرنامه‌ها اغلب دایره مخاطب کوچک‌تر و خاص‌تری دارند.
چیزهایی که باید در مورد خوانندگان نشریه‌ای که قصد دارید برای آن بنویسید، بدانید:
- ترکیب جنسیتی- آیا زنان بیش‌تر هستند یا مردان؟
- متوسط سنی- آیا مخاطبان جوان هستند، یا افراد بالغ، یا ترکیبی از هر دو؟
- جایی که زندگی می‌کنند- مکانی را که خوانندگان در آن زندگی می‌کنند مد نظر داشته باشید. برای مثال، اگر شما تلاش دارید که یک پروژه حفاظت از ساحل را برای یک باهمستان ساکن در منطقه ساحلی خوشایند جلوه دهید، لازم است از زاویه‌ای به موضوع بپردازید که به زندگی آن‌ها مربوط‌‌‌‌تر است.
- سطح درآمد- مانند محل سکونت، سطح درآمد خوانندگان نیز موضوع مهمی است که باید در نظر داشته باشید. برای مثال، چنانچه درصد بالایی از خوانندگان از شهروندان کم‌درآمد باشند، شاید درخواست کمک مالی چندان ایده خوبی نباشد.
- سطح تحصیلات- همچنین مطمئن شوید که مخاطبانتان چیزی را که می‌نویسید، درک می‌کنند. سعی کنید طوری بنویسید که برای افراد دارای سطح تحصیلات ابتدایی نیز قابل فهم باشد. اما مراقب باشید که اظهار فضل نکنید یا از موضع بالا نگاه نکنید.
- سطح دانش و مهارت- برای مثال اگر یادداشت مهمان شما در نشریه‌ای منتشر می‌شود که مخاطبان آن در زمینه مهندسی کار می‌کنند، می‌توانید از واژگان بسیاری استفاده کنید که در یک روزنامه باهمستانی معمولی قابل استفاده نیست.
- پیشینه قومی- این ویژگی (در صورت وجود) چه تاثیری می‌تواند بر دیدگاه مخاطبان نسبت به مسئله شما یگذارد؟
- نگرش/ارزش‌های باهمستانی- این به‌ویژه زمانی اهمیت پیدا می‌کند که مسئله شما مناقشه‌برانگیز باشد یا با پرسش‌های اخلاقی پیچیده درگیر باشد، مثل هر چیزی که با مسائل جنسی مرتبط است.
چگونه یک سرمقاله یا یادداشت مهمان تهیه کنیم؟
در ابتدا باید از سیاست نشریه در خصوص سرمقاله‌ها و یادداشت‌های مهمان مطلع شوید.
پیش از زمان مقرر با دفتر سردبیری تماس بگیرید تا از سیاست نشریه در خصوص سرمقاله مهمان و نیز اصول شکلی ضروری مورد نظر آن‌ها مطلع شوید.
شاید مجبور شوید دلیل اهمیت دیدگاه‌های خود را توضیح دهید و بگویید چرا نشریه باید فضایی به شما اختصاص دهد. همیشه فضا محدود است و رقابت سختی برای نوشتن سرمقاله‌های مهمان وجود دارد، پس برای متقاعد کردن نشریه برای اختصاص فضا به نوشته‌تان آماده باشید.
در صورتی که تماس تلفنی ممکن نبود، یک «نامه پیشنهاد مطلب» برای نشریه ارسال کنید. برخی از نشریه‌ها یک روند بررسی مشخص برای بخش نقد و نظر و سرمقاله دارند که گاهی ممکن است یک روز تا یک هفته به طول بیانجامد.
یک نویسنده برای نوشتن متن‌تان پیدا کنید
اگر می‌توانید یک چهره مردمی شناخته شده پیدا کنید که با در هدفی که دارید مشارکت دارد یا با آن همدلی می‌کند. حتما در انتخاب نویسنده دقت کنید. هرچند اگر نتوانید یک «نام» مشهور برای نوشتن متن‌تان پیدا کنید هم فاجعه‌ای رخ نداده، ولی در صورت امکان، همیشه می‌تواند کمک کننده باشد.
مهم‌تر این است که فردی را پیدا کنید که قلم خوبی داشته باشد! حتی اگر شخص مشهوری از باهمستانتان برای نوشتن پیدا نکردید، سرمقاله یا ستون مهمانی که زیبا نوشته شده باشد بسیار می‌تواند تاثیرگذار باشد. در صورت لزوم سازمانتان می‌تواند از افرادی برای نوشتن متن کمک بگیرد، اما باید بپذیرند که نقش قهرمان گمنام را بازی کنند.
از اصول نگارشی سرمقاله‌ها و ستون‌های مهمان مطلع شوید
هر رسانه اصول نگارشی یا ساختاری خاص خود را دارد و به همین دلیل باید مطمئن شوید که از اصول ضروری مربوط به نشریه‌ای را که می‌خواهید برای آن بنویسید، آگاهی دارید. در بیش‌تر مواقع روزنامه‌ها و وبسایت‌ها موارد زیر را برای سرمقاله‌ها و ستون‌های مهمان ضروری می‌دانند:
- متن باید تایپ، و به صورت الکترونیک ارسال شود
- عنوان و نویسنده باید در بالای متن نوشته شود
- متن باید بین ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ کلمه باشد
- در پایان باید نام نویسنده، شهرت، سازمان، و یک توضیح تک خطی در مورد ماموریت و چگونگی عضویت سازمانی را اضافه کنید.
نوشتن را شروع کنید!
برای متن خود یک پیام اصلی انتخاب کنید و وقتی می‌نویسید آن را مد نظر داشته باشید. برای مثال، ممکن است پیام اصلی‌تان این باشد که «مجموعه مسکونی چپل هیل باید در پویش بزرگ نظافت محله شرکت کند».
- با ذکر موضوع بحث یا مسئله شروع کنید. آن را با عباراتی ساده بیان کنید و به شفاف‌ترین شکل ممکن سخن بگویید. برای مثال، اگر بحث در مورد قرار گرفتن آموزش جلوگیری از اچ آی وی در [برنامه درسی] مدارس دولتی است، آن را شفاف بگویید. بگویید «این چیزی است که مردم با آن مخالف هستند». سپس می‌توانید بگویید چرا موضع مخالف شما در این مورد درست است.
- اقناع کننده باشید! تا جایی که می‌توانید از دلایل مستند برای پشتیبانی موضع خود استفاده کنید، و سعی کنید استدلال‌هایتان شفاف و منطقی باشد تا مخاطب بتواند آن را به آسانی دنبال کند. اگر تجربه زیادی در تبیین ادله و منطق ندارید، شاید لازم باشد کمی در مورد آن مطالعه داشته باشید. برای شروع مطالعه کتاب‌های مربوط به ارتباطات و مناظره مناسب هستند.
- اگر کسانی هستند که با صراحت با شما مخالفت می‌کنند، یک استدلال نقض در برابر موضع مخالفانتان ارائه کنید. با شواهد مستدل گزاره‌های آن‌ها را ابطال کنید، و از افتادن به ورطه اهانت لفظی بپرهیزید. وبسایت‌هایی که در بالا ذکر شده‌اند به شما در تهیه استدلال‌های نقض کمک می‌کنند.
- در صورت امکان از خواننده بخواهید کاری انجام دهد - برای رای دادن ثبت نام کند، در نشستی شرکت کند، نامه‌ای بنویسد، اعتراض کند. درخواست‌هایی که از خواننده می‌خواهند که دست به انجام اقدامی بزنند بیش‌تر احتمال دارد که در اذهان باقی بمانند.
کار خود را بازبینی کنید و در مورد آن از دیگران بازخورد بگیرید.
ابتدا با دقت غلط‌های آن را اصلاح کنید، سپس تا جایی که می‌توانید افراد دیگری را پیدا کنید که در مورد آن نظرات عینی بدهند. در بین این عده، افراد خارج از گروهتان نیز باید باشند. از آن‌ها بخواهید در کمال صداقت نظرشان را بگویند و از بازخوردهای آن‌ها برای تصمیم در مورد ویرایش نهایی سرمقاله یا یادداشت مهمان خود استفاده کنید.
متن خود را برای انتشار ارسال کنید
اکنون برای ارسال آن آماده هستید. بار دیگر چک کنید تا مطمئن شوید که تمام دستورالعمل‌های شکلی و موارد مربوط به شیوه ارسال را رعایت کرده باشید و پیش از سررسید مهلت تعیین شده، آن را بفرستید. ضرورت دارد که پیرو ارسال متن خود، یک نامه بنویسید و از فرصتی که برای نوشتن این متن به شما داده‌اند تشکر کنید.
نکاتی در خصوص نگارش:
- خلاقیت داشته باشید ولی از بحث خارج نشوید. نباید اینقدر درگیر نگارش متن‌تان شوید که از ارائه شفاف و ساده اطلاعات غافل شوید.
- بر زوایای محلی مسئله تمرکز کنید؛ این کار موجب می‌شود که پیام شما با مخاطبتان ارتباط بیش‌تری برقرار کند. برای مثال می‌توانید برای نکته مورد نظرتان بگویید به تجربه یکی از اهالی محل اشاره کنید.
- تمرکزتان را حفظ کنید- یک پیام روشن مستند به مخاطب ارسال دهید.
- در سرمقاله‌ها نمی‌توانید هر چیزی که می‌خواهید بگویید! اظهاراتتان باید مبتنی بر دلیل باشد. ایده‌های مناقشه‌برانگیز باید با ارائه شواهد مطرح شوند.
- در نظر داشته باشید که نظراتتان با اهداف گروهتان هم‌خوانی داشته باشد.
- از استفاده از واژگانی که بی‌سبب می‌تواند موجب دلسرد شدن مخاطبتان شود، خودداری کنید. از ادبیات تحریک‌آمیز بپرهیزید – کلماتی که موجب می‌شوند در یک بحث خاص شما را در موضعی افراطی دسته‌بندی کنند، یا کلماتی که دیگران را به تفکرات یا مقاصدی متهم می‌کند که ممکن است واقعا نداشته باشند. به‌ویژه از به کار بردن لحن و واژه‌هایی که در توصیه بعدی گفته شده، پرهیز کنید.
- از توسل به اهانت لفظی خودداری کنید. لحنی حرفه‌ای داشته باشید، با احترام برخورد کنید، حتی با کسانی که ممکن است با ما برخورد محترمانه نداشته‌اند. در کنار انتخاب مسیر درست برای طرح مباحث‌تان، داشتن این ویژگی موجب می شود که شما وجهه بهتری نسبت به مخالفانتان پیدا کنید و موجب می‌شود مردم موضع شما را معقول‌تر بدانند.
- دقت داشته باشید که کجا باید مزاح کنید یا رویکردی سرگرم کننده داشته باشید و کجا باید از آن پرهیز کنید.
چیزهایی که می‌توانند نوشته شما را جذاب‌تر کنند:
دلایل شگفت‌انگیز و روشنگرانه
- پرسش‌هایی که کنجکاوی را تحریک می‌کند
- کاوش در مورد اسطوره‌های مرسوم
- داستان‌های جالب و سرگرم‌کننده
- ارائه اطلاعات جدید در مورد موضوع- از جدیدترین یافته‌های علمی/ جامعه شناختی/ یا هر اطلاعات موجود دیگر استفاده کنید (به‌ویژه اگر موضوعتان یک «خبر قدیمی» محسوب می‌شود)
- نمونه‌هایی از زندگی واقعی افراد
- مقایسه‌های جالب
- مشاهدات افراد در زندگی واقعی‌شان
- نکات عملی در مورد کارهایی که خواننده می‌تواند انجام دهد تا تغییری ایجاد کرده باشد
بعد از اینکه اولین سرمقاله یا یادداشت را نوشتید، می‌توانید با تمرین این کار را ادامه دهید؛ حتی اگر این کار را به صورت منظم انجام ندادید، حداقل می‌توانید هر از گاهی آن را تکرار کنید. داشتن جای پایی در رسانه‌های محلی می‌تواند برای سازمان یا پروژه شما بسیار ارزشمند باشد.
خلاصه
چنانچه قصد شما این باشد که افکار عمومی را در جهت یک موضوع مناقشه‌برانگیز به حرکت درآورید، در مورد یک موضوع مخاطره‌آمیز برای سلامتی افراد باهمستانتان آگاهی بخشی کنید، یا مردم را برای برداشتن گاه‌های عملی به حرکت درآورید، سرمقاله‌ها و یادداشت‌های مهمان می‌توانند ابزارهای نیرومندی برای ارسال پیامتان به گستره وسیعی از افراد باشند.