برای کسانی از ما که در توسعه باهمستان کار می کنیم، شناخت باهمستان – اینکه باهمستان چیست، و ماهیت ویژه باهمستانی که در آن کار می کنیم، مهم است. برای انجام هر کاری در باهمستان لازم است که با افراد، موضوعات و تاریخ آن آشنا باشیم. مداخله یا ایجاد ائتلاف، زمانی از احتمال موفقیت بیشتری برخوردار خواهد بود که افراد از فرهنگ باهمستان و درک روابط بین افراد و گروههای داخل آن مطلع باشند.
صرف زمان و تلاش برای فهم درست باهمستان قبل از گام گذاشتن در مسیر کار برای آن، در درازمدت نتیجه خواهد داد. یک راه خوب برای شناخت باهمستان، تهیه توصیفنامهای از باهمستان است – یعنی پیشینهای از مطالعات اکتشافی و یافتههای آن. این راه مناسبی برای دسترسی به یک بررسی جامع از باهمستان است – اینکه در حال حاضر چیست، در گذشته چه بوده است، و در آینده چه خواهد بود. در این بخش، بحث خواهیم کرد که چگونه ممکن است برخی از جزئیات را در باهمستان بررسی کنید و چگونه آنها را در قالب توصیفنامهای از باهمستان تنظیم کنید.
باهمستان چیست؟
به طور سنتی وقتی از باهمستان صحبت میشود آن را مجموعهای میشناسیم از افراد که در یک محدوده جغرافیایی خاص زندگی میکنند. اما این اصطلاح را در واقع میتوان برای اطلاق به هر گروهی به کار برد که از یک وجه مشترک برخوردار هستند. بنابرین باهمستان ممکن است به محدودههای جغرافیایی کوچکتر- یک محله، یک پروژه مسکونی یا توسعه آن، یک ناحیه روستایی – یا به تعدادی از باهمستانهای احتمالی در درون یک باهمستان بزرگتر به لحاظ جغرافیایی، اطلاق شود.
این نوع از باهمستانها اغلب به وسیله نژاد یا قومیت، مناسبات حرفهای یا اقتصادی، دین، فرهنگ، یا پیشینه و علایق مشترک تعریف می شوند:
- باهمستان هنری
- باهمستان کسب و کار
- باهمستان بی خانمانها
- باهمستان پزشکی
- باهمستان سالخوردگان
- باهمستان روستایی
- باهمستان زنان سرپرست خانوار
- باهمستان محله
این باهمستانهای متعدد اغلب با هم همپوشانی دارند (یعنی عضو یک باهمستان می تواند از یک نظر عضو باهمستانی دیگر هم شمرده شود. مثلا معلمی که در روستا زندگی می کند هم عضو باهمستان معلمان منطقه است و هم عضو باهمستان روستا). طبعا شما در پی شناخت آن باهمستانی خواهید بود که کار شما اقتضا میکند.
منظور ما از فهم و توصیف باهمستان چیست؟
فهم باهمستان مستلزم فهم آن به روشهای متعدد است. خواه باهمستان از لحاظ جغرافیایی تعریف شود یا خیر، باز هم دارای یک زمینه جغرافیایی است؛ یعنی محیطی که در آن قرار دارد. دست یافتن به معنای واضحی از این محیط ممکن است کلید درک کامل آن باشد. در عین حال، فهم باهمستان خاصی که موضوع کار شما است هم مهم است. شما باید افراد – فرهنگ، نگرانیها و روابط آنها را - بشناسید و روابط خود با آنها را نیز توسعه بخشید.
- جنبههای فیزیکی. هر باهمستانی حتی اگر محدود به یک ساختمان باشد، از نوعی حضور فیزیکی برخوردار است. اغلب آنها دارای یک حوزه جغرافیایی هستند یا حوزههایی وجود دارد که با آن تعریف می شوند و یا متصل به آن هستند. شناخت اندازه و ظاهر و طرح ساختمانی و نقشه برداری هر کدام مهم است.
- در صورتی که باهمستان با جمعیتاش تعریف شود، پس مشخصات فیزیکی آن نیز با جمعیت تعریف می شوند: کجا زندگی می کنند، کجا گرد هم میآیند، و جاهایی که برای آنها دارای اهمیت هستند. ویژگیهای این مکانها میتوانند چیزهای زیادی درباره اعضای آن باهمستان به شما بگویند.
- زیرساخت. جادهها، پلها، حمل و نقل، برق، خدمات تلفن ثابت و سیار، خدمات اینترنت و مواردی از این دست، زیرساختهای باهمستان را تشکیل میدهند به طوری که باهمستان بدون آنها کارایی نخواهد داشت.
- الگوهای مسکن، تجارت و صنعت. مکانهایی که درباره آنها صحبت می کنیم کجا هستند؟ مشخص شدن ویژگی باهمستانها بسته به این است که در کجا و چگونه مکانهای زندگی و کار را ایجاد میکنند.
- جمعیتشناسی. فهم اینکه چه کسانی باهمستان را تشکیل میدهند، بسیار اساسی است. سن، جنس، نژاد و قومیت، وضعیت زناشویی، آموزش، تعداد افراد خانوار، زبان اول و بعضی از آمارهای دیگر، شاخصهای جمعیتشناختی باهمستان را می سازند.
- تاریخ. تاریخ درازمدت باهمستان می تواند اطلاعاتی را در باره سنتهای باهمستان در اختیار شما بگذارد، اینکه باهمستان چیست یا چه بوده است، ساکنان آن به چه چیزی افتخار میکنند و یا درباره موضوعاتی ترجیح میدهند صحبت نکنند.
- رهبران رسمی و غیر رسمی باهمستان.
- فرهنگ رسمی و غیر رسمی باهمستان. قواعد و سنتهای گفته و ناگفتهای را دربرمیگیرد که باهمستان بر اساس آنها زندگی میکند.
- گروههای موجود. اکثر باهمستانها دارای مجموعهای از انواع گروهها و سازمانهای مختلف هستند – سازمانهای مربوط به جوانان، تیمها و باشگاههای ورزشی، گروهای سازمان یافته پیرامون علایق مشترک و هیئتهای هماهنگی بین سازمانها که همه باهمستان را دربرمیگیرند. شناخت ماهیت و اهمیت هر کدام از این گروهها میتواند راه را برای فهم همسوییها و اتحادها یا درک تضادهای موجود هموار کند.
- نهادهای موجود. هر باهمستانی نهادهایی دارد که برایش مهم است، و کم و بیش برای ساکنانش از اعتبار برخوردارند.
- اقتصاد. کارفرمایان اصلی در باهمستان چه کسانی هستند؟ آیا کسب و کار یا پیشهای هست که پایه اقتصاد باهمستان باشد؟ چشمانداز اقتصادی جمعیت در کل و یا گروهی که شما با آن سروکار دارید چیست؟
- اداره امور/ سیاست. فهم ساختار اداری باهمستان قطعا مهم است. بعضی از باهمستانها ممکن است دارای شهرداران قوی و شوراهای شهری ضعیف باشند و بعضی دیگر عکس این باشند.
- ساختار اجتماعی. پرسشهایی وجود دارند راجع به اینکه چگونه افراد در باهمستان روزانه با هم در ارتباط هستند، مشکلات چگونه حل می شوند (یا نمیشوند)، کی با کی همنشین است یا به انجام کسب و کار مشغول است و غیره.
- نگرشها و ارزشها. بیشتر این حوزه را میتوان از راه تحقیق درباره دیگران به ویژه فرهنگ بازشناخت. باهمستان به چه چیزی اهمیت میدهد، و چه چیزی را نادیده میگیرد؟ فرضیات ساکنان درباره روش مناسب برای رفتار کردن، لباس پوشیدن، انجام کسب و کار و رفتار با دیگران چیست؟ آیا تبعیض گسترده پذیرفته شدهای در قبال یک یا چند گروه از سوی اکثریت یا از سوی کسانی که در قدرت هستند، وجود دارد؟ هنجارهای ارتباطی بین گروههای دارای پیشینه متفاوت یا دیدگاههای مخالف چگونه است؟
مسلما جنبههای بسیار بیشتری از باهمستان وجود دارند که قابل مطالعه اکتشافی است، مانند بهداشت و آموزش. فرض در اینجا بر این است که به عنوان بخشی از یک ارزیابی، هدف شما به دست آوردن فهمی کلی از باهمستان است، و نیز با نگاهی جزئیتر ارزیابی جنبههای خاصی از باهمستان که باید در مورد آن کار کنید.
وقتی حوزههای مناسب با کارتان را در باهمستان مطالعه و بازشناسی کردید، اطلاعات موجود برای تنظیم توصیفنامه باهمستان را در اختیار خواهید داشت. این توصیفنامه، بسته به نیازها و اطلاعات شما، ممکن است هر چیزی از یک طرح کلی دو- سه صفحهای تا معرفی همه جانبهای از باهمستان را در برگیرد که به دهها صفحه گسترش یافته و نمودارها، عکسها و عناصر دیگر آن را تکمیل میکنند.
هدف این کار آن است که تصویری از باهمستان را در زمانی خاص فراهم کنید تا بتوانید آن را برای ارزیابی باهمستان پایه قرار دهید و نتایج هر اقدامی را برای ایجاد تغییر در باهمستان ملاحظه کنید.
توصیفنامه باهمستان می تواند به اندازه توانایی شما در نوآوری کاری خلاقانه باشد. می توان آن را به صورت داستان نوشت، میتواند حاوی عکسها و گزارشهای ساکنان باهمستان باشد (یعنی «روایت تصویری» که در بخش دیگری بحث کردهایم)، می تواند به صورت آنلاین و به شیوه چندرسانهای و صوتی و تصویری انجام شود. هر چه توصیف جالبتر باشد، احتمال اینکه عملا افرادی بیشتری آن را بخوانند، بیشتر است.
چرا برای شناخت و توصیف باهمستان خود تلاش میکنید؟
ممکن است در اینجا با خود فکر کنید «آیا بدون جمعآوری همه این اطلاعات نمیتوانم به طور موثر در داخل این باهمستان کار کنم؟» شاید بتوانید، به شرطی که باهمستانی باشد که قبلا با آن آشنا بوده باشید و واقعا آن را به خوبی بشناسید. با وجود این، اگر به تازگی وارد باهمستان شدهاید، یا اصلا در آن زندگی نمیکنید، داستان متفاوت است. نداشتن اطلاعات مناسب درباره پیشینه باهمستان شاید موضوع مهمی به نظر نرسد تا وقتی که ندانسته به دردسر افتاده باشید؛ وقتی ببینید بدون اینکه متوجه باشید در سویی از یک دعوا قرار گرفتهاید یا وارد موضوعی شدهاید که از تاریخ طولانی و پیچیدهاش بیخبرید.
برخی از مزایای صرف وقت برای فهم باهمستان و فراهمکردن توصیفی از باهمستان:
- به دست آوردن یک ایده عمومی درباره نقاط قوت و چالشهای فراروی باهمستان، حتی قبل از انجام ارزیابی.
- به دست آوردن قواعد و هنجارهای ناگفته و موثر.
- به دست آوردن شناخت از نگرشها و دیدگاههای باهمستان زمانی که کار انجام یک طرح را شروع میکنید.
- اطمینان حاصلکردن از امنیت کارمندان سازمانتان و مشارکتکنندگان.
- داشتن آشنایی کافی از باهمستان برای اینکه بتوانید از دید یک فرد مطلع با ساکنان درباره موضوعات، شخصیتها و جغرافیای محل گفتگو کنید.
- توانایی برای گفتگو با رسانهها درباره باهمستان به شیوه مکفی.
- توانایی برای تبادل اطلاعات با سازمانها یا ائتلافهای دیگری که در باهمستان کار میکنند به طوری که بتوانید با آنها همکاری کنید و یا کار شما و سایر سازمانها بتواند مفید واقع شود.
- فراهم کردن زمینه و توجیه پیشنهادهای ارائه شده برای دریافت کمک مالی.
- شناخت بافت اجتماعی باهمستان تا بتوانید مداخلات لازم و برنامهها را با فرهنگ و هنجارهای آن متناسبسازی کنید و شانس موفقیت خود را افزایش دهید.
چه زمانی باید برای شناخت و توصیف باهمستان تلاش کنید؟
- زمانی که می خواهید ارزیابی باهمستان را شروع کنید.
- زمانی که به تازگی وارد باهمستان شدهاید و می خواهید قبل از آغاز کار به خوبی درباره آن شناخت پیدا کنید.
- زمانی که مدت زمان خاصی در باهمستان مشغول کار بودهاید و می خواهید یک ارزیابی کلی از آن انجام دهید.
- زمانی که احساس می کنید کارتان پیش نمیرود و نیاز به چشمانداز جدیدی دارید.
- زمانی که در پی آغاز برنامه یا ابتکارعمل جدیدی هستید و می خواهید موفقیت احتمالی آن را ارزیابی کنید.
درست است که تحقیق و نوشتن درباره توصیف باهمستان می تواند زمانبر باشد، اما کار شما تقریبا همیشه از اطلاعاتی که گردآوری می کنید، بهره مند می شود.
برای جمع آوری اطلاعات با چه کسی باید تماس بگیرید؟
بخش زیادی از بهترین و جالبترین اطلاعات شما ممکن است از اعضای باهمستان به دست آید که دارای هیچ مزیت خاصی نیستند جز اینکه عضوی از آن باهمستان هستند. به ویژه شناخت دیدگاه کسانی مهم است که دخالتی در تصمیمات و سیاست باهمستان ندارند – مانند افراد کم درآمد، مهاجران، و کسانی که اغلب از تصمیمات باهمستان دور نگه داشته میشوند. هر چند، علاوه بر اینها یک سری افراد خاص وجود دارند که ممکن است گفتگو با آنها مهم باشد. یعنی افرادی با موقعیتهای کلیدی، یا افرادی که مورد اعتماد بخش بزرگی از باهمستان یا یک گروهی خاص از اعضای آن هستند. در هر باهمستان معمول، این افراد شامل موارد زیر خواهند بود:
- مقاماتی که برای یک منصب انتخاب شدهاند
- برنامهریزان باهمستان و کارگزاران توسعه
- روسای پلیس
- ناظران و مدیران و معلمان مدرسه
- مدیران یا کارمندان سازمانهای بهداشت و خدمات انسانی
- متخصصین بهداشت
- روحانیون
- کنشگران باهمستان
- ترویجگران و حامیان اسکان نیازمندان / آسیب دیدگان
- مدیران یا روسای باشگاههای مدنی و خدماتی؛ اتاق بازرگانی، سازمانهای جانبازان و سربازان جنگ و غیره.
- افراد بدون عناوین رسمی که از سوی دیگران به عنوان «رهبران باهمستان» شناخته شدهاند.
- صاحبان کسب و کارهای بزرگ (که ممکن است محلی باشند یا شعبهای از شرکتهای بزرگ باشند) یا مدیران عامل آنها.
چگونه اقدام به شناخت و توصیف باهمستان خواهید کرد؟
راهنماییهای کلی
برای شروع لازم است بعضی از این اصول اساسی را به خاطر داشته باشیم:
- برای یاد گرفتن از باهمستان آماده باشید.
- به هوش باشید که گفتار، پندار و کردار افراد همیشه عقلانی نیستند.
- خیال نکنید که اطلاعاتی را که مردم به شما می دهند لزوما دقیق هستند.
- مراقب فعالیتهایی باشید که ممکن است رفتار مردم را تغییر دهند.
مشاهده شرکت کنندگان، تکنیک مورد استفاده انسانشناسان است. لازمه این تکنیک، تبدیل شدن به بخشی از فرهنگ دیگران است تا هم حضور شما باعث نشود در مقابل شما رفتاری ساختگی انجام دهند و هم شما بتوانید به فهم فرهنگ آنها از درون دست پیدا کنید. بعضی از محققان معتقدند که این کار مشکلات تغییر فرهنگ را از راه مطالعه آن نشان میدهد، و گروهی دیگر معتقدند که این کار بر مشکلات می افزاید.
- سود بردن از اطلاعات و تسهیلاتی که در شکل دادن جهان کسانی موثر بوده که برای مدت مدیدی در باهمستان زندگی کرده اند (مثلا به روزنامه یا رادیوی محلی گوش کنید یا در گفتگوهای مردم در کافه محل دقت کنید).
- شبکه سازی کنید. هر آدمی که شما در باهمستان می شناسید، از این پتانسیل برخوردار است که شما را با آدمهای دیگری آشنا کند. چه شما با رهبران رسمی و غیر رسمی باهمستان گفتگو کنید چه با افرادی که در خیابان ملاقات میکنید، همیشه از آنها بپرسید که چه کس دیگری را برای گفتگو پیشنهاد می کنند. از آنها اجازه بگیرید که آیا در هنگام صحبت با دیگران می توانید نام آنها را به عنوان معرف ببرید یا خیر.
جمع آوری اطلاعات
برای پیدا کردن جنبههای متعدد باهمستان، نیاز به روشهای مختلف جمع آوری اطلاعات دارید. در اینجا فهرستی از آنها را همراه با توضیحات کوتاه و لینک به بخشهایی ذکر خواهیم کرد که از طریق آنها می توانید اطلاعات مورد نیاز را به دست آورید.
- اسناد و آرشیوهای عمومی. شامل آمارها و مدارک محلی، ایالتی، و فدرال، آرشیوهای روزنامه، و مدارک سازمانهای دیگری است که مایل به انتشار آن هستند.
- مصاحبه های فردی و گروهی. مصاحبهها می توانند مجموعهای از مکالمات غیررسمی در یک کافه تا مصاحبههای رسمی ساختاریافته را در برگیرند که در آن مصاحبهکننده سوالات ویژه مشابهی را از تعدادی از افراد مطلع کلیدی که به دقت انتخاب شدهاند، می پرسد.
- مصاحبهها ممکن است شامل فهرست افرادی به عنوان منابع اطلاعاتی باشند که برای شناخت و مطالعه آن باهمستان وقت گذاشتهاند.
- نظرسنجیها. انواع متعددی از نظرسنجی وجود دارد: ممکن است به صورت نوشتاری یا شفاهی برگزار شود و با یک گروه کوچک برگزیده – معمولا یک نمونه تصادفی که معرف یک گروه بزرگتر باشد – یا با هر تعداد ممکن از اعضای باهمستان.
- مشاهده مستقیم (یا مشاهده شرکت کنندگان). شما می توانید ویژگیهای فیزیکی، وضعیت نواحی متعدد، ارتباطات مردم در محلات و موقعیتهای مختلف، میزان ترافیک، فعالیت بازرگانی، چگونگی استفاده مردم از تسهیلات و فضاهای گوناگون، یا شواهدی مبنی بر رویدادها یا تصمیمات قبلی را با روش مشاهده مطالعه کنید.
روش مشاهده مستقیم به معنای آن است که بخشی از گروه یا صحنهای بشوید که آن را مطالعه می کنید تا بتوانید آن را از درون ملاحظه کنید.
شناخت باهمستان
اکنون میخواهیم ببینیم که برای شناخت و توصیف باهمستان قرار است چه چیزی را مورد بررسی قرار دهیم. لزوما الگوی زیر را به ترتیب دنبال نخواهید کرد، اگرچه آغاز کردن با مورد نخست مفید است.
ویژگیهای فیزیکی باهمستان
نقشه باهمستان را تهیه کنید و دست به کار شوید. (در صورتی که باهمستان به لحاظ جغرافیایی تعریف نمیشود، مناطقی را در نظر بگیرید که اعضا در آن زندگی میکنند، کار میکنند و گرد هم میآیند.) هر دو محیط طبیعی و مصنوعی را مورد مشاهده قرار دهید. برخی از چیزهایی که در محیط مصنوعی باید مورد توجه قرار گیرند:
- مناطق تجاری. آیا فروشگاهها و کسب و کارهای دیگر در فاصله پیاده روی نواحی مسکونی یا حمل و نقل عمومی برای بیشتر اعضای باهمستان وجود دارد؟
- نوع و مکان تسهیلات صنعتی.
- زیرساختها. خیابانها در چه وضعیتی هستند؟
در مورد ویژگیهای طبیعی، میتوانیم هم آن مناطقی را که به صورت طبیعی خود دستنخورده گذاشته شدهاند در نظر بگیریم و هم آن فضاهای "طبیعی" که با مداخله انسانی ایجاد شده است.
- نقشه برداری. نقشه برداری یک منطقه، شکل دورنمای آن است. آیا باهمستان مورد توجه شما عموما تپه ماهور و در بلندی است یا هموار؟ یا ترکیبی از هر دوی اینها؟ آیا آب در صورتهای مختلف آن– رودخانهها، نهرها، دریاچه ها و حوضچهها، کانالها و سواحل دریا- بخش مهم و قابل توجهی از ویژگی فیزیکی باهمستان است؟ چه کسانی و در کدام نواحی باهمستان زندگی میکنند؟
- فضای باز و سبز. آیا فضای باز و پراکنده در سراسر باهمستان وجود دارد یا محدود به یک یا چند محوطه شده است؟ چقدر فضای باز وجود دارد؟ آیا این فضاها اکثرا مصنوعی و ساخت انسان (پارکها، فضای عمومی، محوطه کالجها و دانشگاهها، زمینهای ورزشی) است یا بیابانی و شبه بیابانی؟ آیا باهمستان را بیشتر با فضای سبز همراه با شمار زیادی درخت و چمن میتوان تصویر کرد یا بیشتر بتون و خاک است؟
- هوا و آب. آیا هوا به طرز محسوسی پاک و شفاف است یا پوشیده از دود؟ آیا رایحه هوا در کل باطراوت و تازه است یا بوهای ناخوشایند مربوط به محیط صنعتی و غیره به مشام میرسد؟ آیا رودخانهها، دریاچهها یا منابع آبی دیگر تمیز به نظر میرسند؟ آیا برای تفریح ( قایق سواری، شنا، ماهیگیری) قابل استفاده هستند؟
بین ویژگیهای فیزیکی و اجتماعی باهمستان همپوشانی وجود دارد. مثلا آیا نحوه جایگیری اراضی، رفتن از یک بخش باهمستان به بخش دیگر را دشوار می کند؟
بررسی طرح فیزیکی باهمستان به شما نه تنها در کسب اطلاعات، بلکه در موارد زیر نیز کمک خواهد کرد: به عنوان راهنمایی برای یافتن مسیرتان، درک اشارههای مردم وقتی از قسمتهای مختلف باهمستان صحبت می کنند، و فهم شرایط زندگی هر گروهی از مردم که مورد توجه شما قرار دارد.
جمعیت شناسی باهمستان
جمعیت شناسی واقعیتهایی درباره جمعیت است که میتوانید آن را از دادههای سرشماری عمومی و اطلاعات آماری مشابه دیگر به دست آورید.
برخی از چیزهایی که ممکن است، علاوه بر دانستن شمار جمعیت باهمستان، بخواهید بدانید:
- جنس
- تبار قومی و نژادی
- سن. تعداد و درصد جمعیت در گروهای سنی مختلف
- وضعیت زناشویی
- اندازه خانواده
- آموزش
- درآمد
- اشتغال – تعداد افراد شاغل تمام وقت و پاره وقت، و تعداد افراد دارای انواع مختلف شغل
- موقعیت مکانی – شناخت اینکه کدام گروه در کدام محله یا منطقه زندگی میکند، میتواند برای جلب شرکتکنندگان در تلاشهای بالقوه یا تصمیم گیری درباره مکان انجام فعالیتها، یاری رساند.
تاریخ باهمستان
تاریخ «استاندارد» باهمستان – که چه زمانی و چه کسی آن را پایه گذاری کرده، چه مدتی است که وجود دارد، در گذشته مردم چگونه اینجا زندگی کردهاند، منابع عمده کار چه بوده و غیره – به شما کمک خواهد کرد که چیزهای بیشتری درباره ریشه ها و دلایل مشکلات امروزی آنها بدانید.
اداره امور و سیاست در باهمستان
چندین راه برای شناخت ساختار و عملکرد تشکیلات اداری محل وجود دارد:
- شرکت کردن در گردهماییهای علنی شورای شهر، هیئت مدیره شهر، یا نهادهای دیگر اداره محل و نیز جلسات عمومی در باب اقدامات پیشنهادی یا قوانین و مقررات تازه.
- تعیین قرار ملاقات برای گفتگو با یک یا تنی چند از مقامات اداره محل.
- گفتگو با کنشگران باهمستان برای بررسی این امر که چگونه اداره محل عمل میکند و چطور میتواند بهتر عمل کند.
- خواندن هر روزه روزنامه محلی.
در امر حکمرانی تنها مجموعه ای از قواعد و ساختارها نیست که به آن انسجام می بخشد، بلکه مردم و ارتباطات آنها با یکدیگر نیز بخش اساسی حکمرانیاند که به عبارت دیگر «سیاست» خوانده میشود. جو سیاسی، فرهنگ و فرضیات در یک باهمستان معین، اغلب بستگی زیادی به این دارد که چه کسی مقامات را انتخاب یا انتصاب میکند و محدودیتها یا وظایف ادارات آن مقامات از نظر قانونی نقش ثانوی دارد. سیاست جاری در بسیاری از باهمستانها شیوه حکمرانی مطلوب آنها را برای دستیابی به خیر عمومی مشخص می کند.
هیچ روش رسمی برای کسب این اطلاعات وجود ندارد. مقامات محلی یا دولتی ممکن است استنباط متفاوتی از صحنه سیاسی در مقایسه با کنشگران باهمستان یا دیگران داشته باشند. بنابرین باید با گروههای متنوع مردم صحبت کنید و به اختلافات جدی سیاسی که اخیرا مطرح شده و یا تصمیمات جنجالی توجه کنید (که آرشیو روزنامهها میتواند در این زمینه کمک کند) و روایتهای متناقض را بشنوید تا بتوانید به واقعیت پی ببرید.
نهادها
نهادهای باهمستان را در کل می توان به عنوان یک دارایی نگریست، مگر نهادهایی که ناکارآمد باشند. یافتن آنها باید آسان باشد: همانطور که در بالا ذکر شد، تشکیلات اصلی اداره شهر (مثلا استانداریها/فرمانداریها در ایران) فهرستی از آنها را در اختیار دارند و یا با مراجعه به روزنامهها و کتابخانه محل میتوان فهرست آنها را پیدا کرد.
نهادها طیفی از زندگی باهمستان را پوشش می دهند که شامل موارد زیر است:
- دفاتر سازمانها و ادارات محلی
- نهادهای دینی، کلیساها و مساجد
- نهادهای فرهنگی، موزه ها، تئاترها و غیره
- مراکز باهمستان. مراکز باهمستان ممکن است فعالیتهای ورزشی، فرهنگی، اجتماعی، و فعالیتهای دیگر (مثل گروههای پشتیبانی) را برای انواع گروه سنی فراهم کنند.
- مراکز شهروندان ارشد (بازنشستگان و کهنسالان)
- بیمارستانها و خدمات بهداشت عمومی
- کالجها و دانشگاهها
- مدارس عمومی و خصوصی
گروهها و سازمانها
گروهها و سازمانهای موجود در هر باهمستان مانند (سازمانهای غیردولتی (سمن ها) ، تعاونیها، اتحادیههای کارگری، باشگاه یا لیگهای ورزشی، انجمن اولیا و مربیان و غیره) و اعتبار و اهمیت نسبی آنها در زندگی باهمستان، میتواند سرنخهای ارزشمندی را برای فرضیات و رویکردهای باهمستان به دست دهد. آنها را تا حدی به همان شیوه مشابه یافتن نهادها میتوانید پیدا کنید، اما هر چه کمتر رسمی باشند احتمال شناخت آنها از طریق مصاحبهها و گفتگوها بیشتر خواهد بود.
توصیفنامه باهمستان
وقتی اطلاعات مورد نیاز را به دست آوردید، گام بعدی توصیف باهمستان است. این توصیف در واقع جدا از شناخت باهمستان نیست؛ در طی فرآیند شناخت و گردآوری و نوشتن اطلاعات، قادر خواهید بود تا سازگاری آنها را با هم بسنجید و این به شناخت بیشتر شما کمک می کند.
روشهای زیادی برای تهیه توصیفنامه باهمستان وجود دارد. می توانید بررسی کنید چه چیزی در طول زمان در باهمستان تغییر کرده است، چه چیزی به همان شیوه باقی مانده است، و فکر میکنید که باهمستان ممکن است به کدام سمت و سو برود. همچنین میتوانید بررسی کنید که چگونه مقولههای گوناگون در هم تاثیر متقابل دارند، و چگونه همگی آنها در کنار یکدیگر به باهمستان موجود شکل دادهاند. این به شما و هر فرد علاقهمند دیگری توصیف مستدل، روشن و عینی از باهمستان به دست میدهد، و نیز این حس را منتقل میکند که چگونه آن را میبینید.
جهت ارائه یک تصویر کاملتر، میتوانید عکسهای بعضی از مکانها، افراد، وضعیتها، یا ارتباطاتی را که توصیف میکنید (شاید در قالب روایت تصویری) در کنار چارتها و نمودارهای جمعیت شناختی یا اطلاعات آماری اضافه کنید. حتی برای جزئیات بیشتر و جهت جان دادن بیشتر به توصیف خود از باهمستان، میتوانید پرترهای از باهمستان با کلمات ترسیم کنید: از نقل قولهای برگزیده ازمصاحبهها و ماجراهای تاریخی باهمستان استفاده کنید. همچنین به آسانی میتوانید ترکیبی از رسانههای متعدد مانند عکسها، نمودارها، انیمیشن، متن و فایل صوتی را در آن بگنجانید.
سخن پایانی در این جا این است که نباید توصیفنامهای که تهیه می کنید اولین و آخرین توصیف از باهمستان مورد نظرتان باشد. باهمستانها به طور مرتب خود را از نو ابداع می کنند و دگرگون میشوند؛ چون ساختمانهای تازه ساخته میشود، توسعههای جدید وارد باهمستان میشود و کهنهها از صحنه خارج می شوند، کسب و کارها میآیند و میروند، جمعیت باهمستان تغییر میکند و افراد و گروهها جابجا میشوند و نیز شرایط اقتصادی، اجتماعی و سیاسی تغییر میکند. با در نظرداشتن همه این تغییرات، شما هم باید ادامه بدهید و این به معنی روزآمدسازی دورهای توصیفنامه باهمستان است. همانطور که در بیشتر موارد مربوط به نوسازی باهمستان در «جعبهافزار باهمستان» شرح دادهایم، تا زمانی که به کار در یک باهمستان معین متعهد هستید، شناخت و توصیف باهمستان نیز ادامه خواهد داشت.
خلاصه
برای این که قادر به کار در هر باهمستانی باشید، شناخت آن حیاتی است. ناکامی در شناخت باهمستان اعتبار شما را زیر سوال میبرد و ارتباط با اعضای باهمستان را در تبادل نظر طی پیچ و خمهای آغاز هر طرح یا مداخله باهمستانی دشوار میکند. بنابراین، بخش فوق العاده مهم هر گونه ارزیابی از باهمستان، شناخت هر چه بیشتر باهمستان در همه ویژگیهای فیزیکی و جغرافیایی، فرهنگ، شیوه اداره امور و فرضیات آن است.
با بررسی دقیق دادههای موجود، مشاهده، و آموختن از اعضای باهمستان، میتوانید به دورنمایی از باهمستان دست یابید که به خوبی به کارتان خواهد آمد. ضبط و ثبت یافتهها و تحلیل شما از آنها در توصیفنامهای از باهمستان که همیشه میتوانید در صورت نیاز به آن رجوع کنید و آن را به طور مرتب به روز می کنید، شناخت شما را تازه نگه میدارد و به اعضای سازمان یا کسانی که با آنها همکاری میکنید، یاری میرساند.